Γράφει ο Μάρκος Μπόλαρης*
Είναι ο αέναος ρους του Στρυμόνα,
από την καρδιά της Βαλκανικής στη θάλασσα, στο Αιγαίο,
ταξίδι του νερού και της ευφορίας,
ταξίδι γάργαρο στους αιώνες,
αλλά και
ταξίδι πλημμυρών και καταστροφών,
παράλληλα
ταξίδια λαών, πεζών και καβαλαραίων, εμπόρων, πολεμιστών, ληστών, εισβολέων, φονιάδων,
ταξίδια πολιτισμών, παραμυθιών, μουσικών, χορών, αρχιτεκτονικών, θρησκειών, κι ιεραποστόλων,
χιλιετίες τώρα ακολουθούν
τις στρ-οφές του Στρ-υμόνα ,
εξ ου και το όνομα του ποταμού.
Άλλοτε από τις πηγές προς τις εκβολές του , κι άλλοτε αντίστροφα, από τη θάλασσα προς τα βουνά, μέσα από κάμπους, λεκανοπέδια, κοιλάδες, φαράγγια που τα σμίλεψε η ακατάβλητη ορμή του.
Αυτή την ορμή φοβήθηκαν οι Έλληνες
κι όμοια με Θεό τον προσκύνησαν.
Γιό του Ωκεανού, τον θεώρησαν, ακατάβλητο,
ου μην αλλά και ζωογόνο !
Κι όσοι λαοί αναζήτησαν, απ’ τους πανάρχαιους χρόνους, να γευτούν τους καρπούς της κάτω πεδιάδας της ροής του ποταμού-θεού Στρυμόνα, αυτής που σήμερα διοικητικά είναι ο νόμος Σερρών, γνώριζαν ότι όσο μεγάλο τα δέλεαρ της ευφορίας τούτης της πεδιάδας, τόσο είναι μεγάλοι κι οι κίνδυνοι.
Κίνδυνοι ληστρικών εισβολών από την ενδοχώρα,
κίνδυνοι πειρατικών αποβάσεων από την θάλασσα,
κίνδυνοι καταστροφικών πλημμυρών του οργισμένου ποταμού-θεού που σάρωναν τα πάντα στο κατέβασμα τους.
Γιαυτό αναζήτησαν μιά Κάρα, μιά Κεφαλή, ένα άνω άκρο γιά καταφύγιο, μιά κορυφή για εποπτεία, ένα υψηλό βράχο γιά οχύρωση.
Κι ήταν ένας και μόνος !
Σε μιά πορεία πολλών χιλιομέτρων γήλοφων, στέκεται από καταβολής κόσμου, ένας συμπαγής γρανιτένιος βράχος – λόφος, ανάμεσα σε δύο χειμάρρους. Κύριος οίδεν σε τι ανακατατάξεις κοσμογονικές γεωλογικές ξεκόπηκε από τους όγκους των βουνών και κατρακύλησε έως το έμπα της πεδιάδας.
Σε τούτο το βράχο, σε τούτη την Κάρα, ανέβηκαν. Εδώ θα μείνουμε αποφάσισαν.
Δεν υπάρχει πιο στρατηγικό κι πιο οχυρό μέρος για να κατοικήσουμε ασφαλείς και να ελέγξουμε τούτο τον όμορφο κι εύφορο τόπο, είπαν. Κι άρχισαν να ανεγείρουν Κάστρο, πάνω στο βράχο, στην βραχώδη αυτή Κεφαλή, στην ισχυρή Κάρα που εποπτεύει τον ρού του Στρυμόνα στους αιώνες.
Κι έτσι ονόμασαν την Πόλη τους, από τους αρχαίους χρόνους, Κάρα, δηλαδή Σέρρα !
Όπως λένε
οι Ινδοευρωπαίοι Krhesn,
όπως λένε οι Λατίνοι, Cerebrum,
όπως γράφουμε σανσκριτικά Siras,
και περσικά Saer.
Κι έτσι την γνώρισε ο Πατέρας της Ιστορίας ο Ηρόδοτος και την σύστησε στους αιώνες:
Σίρις η Παιονική.
Είχαν εγκατασταθεί οι αλογατάδες Παίονες, φοβεροί θράκες πολεμιστές, στον οχυρό βράχο. Και πώς να ελέγξεις τούτο τον κάμπο απ’ άκρη σε άκρη και πώς να αμυνθείς , χωρίς την ταχύτητά και τον αιφνιδιασμό του ιππικού ;
Τι τιμή και τι τίτλος για ένα τόπο, για μιά πόλη, για ένα λαό να τον μνημονεύει ο εν αρχή Ιστορικός, ο Ηρόδοτος !
Και τι ευθύνη, προσθέτω αμέσως !
Γιαυτές τις αρετές τους με τον Ρήσο, βασιλιά τους, το γιό του Στρυμόνα, τους ζήτησαν κι εκστράτευσαν στην Τροία να συμπαρασταθούν στον Πρίαμο και τον Έκτορα. Έχει ανεβάσει τραγωδία ο Ευριπίδης γιά τον Βασιλιά Ρήσο κι ας μην σώζεται ολόκληρη.
Αξίζει να ξαναγευτούμε την Ραψωδία Κ’ της Ιλιάδας , που περιγράφει την νυχτερινή εισβολή του Διομήδη και του Οδυσσέα στο στρατόπεδο των Τρώων και την δολοφονία του Δόλωνα και του Ρήσου.
Αυτοί οι πολεμόχαροι ιππείς Παίονες κι Αγριάνες, αργότερα, εκστρατεύουν ακολουθώντας τον Μακεδόνα βασιλιά Αλέξανδρο στην πολυθρύλητη εκστρατεία του μέχρι την Ινδία !
Μα είναι
μακρά αυτή η διαδρομή. Ατέλειωτη .
Τούτες τις μέρες,
καθώς τα Σέρρας κι οι Σερραίοι,
γιορτάσαμε την Απελευθέρωση της Πόλης μετά από 530 χρόνια σκλαβιάς,
έχει νόημα να ξαναδούμε,
να ξανασυναντηθούμε με την ιστορική της διαδρομή, έστω ως εν εσόπτρω.
Ενδέχεται να θελχθούμε, να προβληματιστούμε, ίσως να . .
* Ο Μάρκος Μπόλαρης διετέλεσε υφυπουργός εξωτερικών
Διαβάστε επίσης εδώ για τον Μάρκο Μπόλαρη
