Το timing αντεπιτίθεται, είναι γεγονός. Η κύρια χρήση του θυμάμαι, στα σχολικά ή φοιτητικά χρόνια, ήταν ως δικαιολογία αποφυγής σύναψης πλατωνικών αρχικά, ερωτικών έπειτα σχέσεων. Τότε που οι περισσότεροι δεν πατούσαμε στα πόδια μας σαν ελέφαντες αλλά πιο πολύ σαν γατόπαρδοι. Ένα θάρρος μας έλειπε βλέπεις, μη σου πω και δύο.
Για να ξεγλιστρήσουμε από την αλήθεια του “δε μου αρέσεις”, ή να μην παραδεχτούμε το “είμαι αλλού, ακόμη κι αν το αλλού μου δεν το ξέρει”. Για να αποφύγουμε κάθε πραγματικό προσωπικό λόγο για τον οποίο η απάντησή μας ήταν όχι. Οποιαδήποτε κι αν ήταν η αιτία πίσω από το όχι μας, το “με συγχωρείς, δεν είναι καλό timing” έμοιαζε τότε η πιο ανώδυνη προσέγγιση.
Το timing είναι εδώ και δεν είναι πια δικαιολογία
Κοιτάς πίσω και αναρωτιέσαι: γιατί απλά δεν είχες το κουράγιο να πεις τα πράγματα με το όνομά τους; Μοιάζει να ήξερες το τι, αλλά όχι το πώς. Τι θέλεις, τι δε θέλεις, τι ίσως και να θέλεις. Αλλά ήταν δύσκολο το πώς να το πετύχεις, πώς να το αποκτήσεις, ακόμη πιο δύσκολο το πώς να το διατηρήσεις. Όχι μόνο τότε, και τώρα έτσι είναι.
Να βάλουμε σε αυτό το σημείο της κουβέντας μας τον Michael Brues, κλινικό ψυχολόγο και μέλος του American Academy of Sleep Medicine. Γιατί για να μπει η συζήτησή μας σε βάση σωστή, δεν αρκεί κατά πώς φαίνεται να εστιάζουμε στο τι και στο πώς, αν αυτά δεν κάνουν παρέα με το πότε.
Ο Breus μελέτησε και μας μιλάει για τη δύναμη του πότε. Το πότε, ως την κατάλληλη χρονική στιγμή κατά την οποία κάτι θα συμβεί. Θεωρώντας το μάλιστα ως το βασικό θεμέλιο της επιτυχίας, αφού το πότε είναι το κλειδί που αναδεικνύει το πιο γρήγορο, έξυπνο, καλό και δυνατό κομμάτι του εγώ.
Το timing δεν το επιλέγεις. Είναι στο DNA σου, μέρος του οργανισμού σου κι αυτό. Φαντάσου το σαν ένα ρολόι μέσα στην περιοχή του εγκεφάλου σου, που αποτελείται από μία ομάδα νεύρων του υποθαλάμου σου, λίγο πάνω από την υπόφυση. Κιρκαδιανός βηματοδότης λέγεται, ή, πιο καθημερινά, βιολογικό ρολόι. Και το ρολόι αυτό είναι ο αρχηγός της συμμορίας, αφού έχει ο καθένας μας μέσα του πολλά άλλα, μικρότερα. Που ρυθμίζουν την ενέργεια και το μεταβολισμό μας, τη θερμοκρασία του σώματος και την αρτηριακή μας πίεση, τη δημιουργικότητα και την κοινωνικότητα, κι ένα σκασμό άλλα.
Δεν είμαστε όλοι ίδιοι
Οι πρόγονοί μας ακολουθούσαν σοφά το βιορυθμό τους. Καλά, μεταξύ μας, δεν είχαν και πολλές επιλογές. Κυνηγούσαν για να φάνε, έτρωγαν και έκαναν τις δουλειές τους από την ανατολή του ηλίου ως τη δύση του. Και μετά ανάπαυση. Ούτως ή άλλως, φως πέρα από εκείνο της φωτιάς, δεν υπήρχε.
Και έπειτα ήρθε ο πολιτισμός, η πρόοδος, και αυτή με τη σειρά της οδήγησε στις σύγχρονες κοινωνίες. Τον περισσότερο χρόνο μας πλέον δεν τον περνάμε στη φύση, αλλά σε εσωτερικούς χώρους. Και δε χρειάζεται να τα χωρέσουμε όλα στις ώρες που υπάρχει φως, έχουμε και το τεχνητό. Και τους υπολογιστές, τα tablet, τα smartphone και δε συμμαζεύεται. Και μαζί τους το FOMO, το φόβο του να συμβεί κάτι κι εμείς να το χάσουμε. Και να σου και επεκτείνονται οι δραστήριες ώρες μας και να σου και συρρικνώνεται το βράδυ.
Εδώ η καλή διατάραξη του βιολογικού ρολογιού λοιπόν. Άλλοτε θελήσαμε να ταιριάξουμε, άλλοτε δεν υπήρχε κι άλλη κοινωνικά αποδεκτή λύση, το αποτέλεσμα είναι ένα. Φτιάξαμε έναν ενιαίο ρυθμό καθημερινότητας, σε ένα μέγεθος για όλους. One size βιολογικό ρολόι όμως δεν υπάρχει και αυτό αφορά και τον ύπνο σου, την τροφή σου, τη δουλειά σου και το σεξ.
Κακή χρονο-ευθυγράμμιση το λένε οι επιστήμονες αυτό που πάθαμε και φέρει την ευθύνη για τις ασθένειες του πολιτισμού, όπως τις ονομάζουν. Την παχυσαρκία, το διαβήτη, τις κακοήθειες, τις καρδιακές παθήσεις, τις διαταραχές της διάθεσης. Με αποτέλεσμα και τις διαταραχές ύπνου, το άγχος, την κατάθλιψη, την ψυχική και σωματική εξάντληση.
Ώρα για σεξ
Σύμφωνα με τον Breus, το 72% των σεξουαλικών συνευρέσεων συμβαίνει σε χρόνο που τρόπον τινά “βολεύει”. Δηλαδή όταν οι δουλειές της ημέρας τελείωσαν, οι δύο σύντροφοι είναι χρονικά διαθέσιμοι και βρίσκονται και ταυτόχρονα στο κρεβάτι. Ω, τι ρομαντικό, ε; Κι όμως. Οι περισσότεροι άνθρωποι δηλώνουν πως επιδίδονται σε ερωτικές περιπτύξεις μεταξύ 10 και 11:30 το βράδυ.
Αυτά περί βολικής ώρας. Περί ώρας επιθυμίας όμως; Η τεστοστερόνη είναι πιο υψηλή τις πρωινές ώρες και αν αξιοποιήσουμε το πάρτι ορμονών μας, θα ξεκινήσουμε τη νέα μέρα με περισσότερη oκυτοκίνη και λιγότερο στρες. Ενώ μετά το απόγευμα παρατηρείται μείωση της τεστοστερόνης, της προγεστερόνης, των οιστρογόνων, της αδρεναλίνης και της κορτιζόλης, αυξάνεται δε η μελατονίνη. Κοινώς, το σώμα μας ετοιμάζεται να μπει σε λειτουργία ύπνου.
Βέβαια, το σεξ νωρίς το πρωί συχνά δεν είναι εφικτό. Για να μας βοηθήσουν οι επιστήμονες, τα έβαλαν κάτω και τα έψαξαν. Και βρέθηκε ο χρονότυπος. Λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των συνηθειών μας που αφορούν τον ύπνο και την εγρήγορση, την κληρονομικότητα αλλά και την προσωπικότητά μας, ο καθένας μας έχει το δικό του χρονότυπο. Ο τύπος αυτός ορίζει, μεταξύ άλλων, τις προτιμητέες ώρες του καθενός από εμάς για όλες τις δραστηριότητες και τις φυσικές μας ανάγκες, και βέβαια την καλύτερη για τον καθένα μας ώρα για σεξ.
Αρκούδες, λιοντάρια, λύκοι και δελφίνια
Θα έχει τύχει να γνωρίσεις ανθρώπους που δηλώνουν κάθε άλλο παρά πρωινοί τύποι, θα έχει τύχει να γνωρίσεις και άλλους που μέχρι να ξυπνήσεις εσύ, αυτοί έχουν κάνει ήδη τις μισές δουλειές της ημέρας. Με βάση τα χαρακτηριστικά του καθενός, χωριζόμαστε σε τέσσερις κατηγορίες χρονότυπου.
Χρονότυπος αρκούδα
Εδώ ανήκει το 50-55% των ανθρώπων. Είναι προσεκτικοί, εξωστρεφείς, φιλικοί και ανοιχτόμυαλοι. Δεν είναι φίλοι με τις συγκρούσεις και αισθάνονται ήρεμοι όταν το περιβάλλον τους είναι οικείο. Προτεραιότητά τους είναι η υγεία και η ευτυχία.
Η αρκούδα κοιμάται σχετικά σταθερά, αλλά νιώθει πως αυτό ποτέ δεν της είναι αρκετό. Από όταν ξυπνήσει, θέλει κανένα δίωρο για να πεις ότι το πήρε χαμπάρι. Έτσι, είναι σε εγρήγορση από τα μέσα του πρωινού έως νωρίς το απόγευμα, παρουσιάζοντας τη μέγιστη παραγωγικότητά της πριν το μεσημέρι. Μετά βαραίνει. Τα Σαββατοκύριακα προσπαθεί να κοιμηθεί παραπάνω για να χορτάσει, αλλά τις Κυριακές ξαγρυπνά κι έτσι η έναρξη της εβδομάδας είναι πάντα έργο δύσκολο. Αν σου μοιάζεις με αρκούδα, η ιδανική για σένα ώρα για σεξ είναι στις 7 το πρωί, αλλά και στις 9 το βράδυ.
Χρονότυπος λιοντάρι
Εδώ ανήκει το 15% των ανθρώπων. Είναι ενσυνείδητοι, σταθεροί, πρακτικοί και αισιόδοξοι. Δίνουν ιδιαίτερη βάση στην υγεία και την καλή φυσική τους κατάσταση. Πετυχαίνουν συνήθως περισσότερα και από το αναμενόμενο, ξεπερνώντας τις προσδοκίες.
Το λιοντάρι ξυπνάει νωρίς το πρωί και τις πρώτες ώρες είναι εξαιρετικά παραγωγικό και δραστήριο. Ορμάει πάνω σε όλα, να καταφέρει τα πάντα και να αντιμετωπίσει κάθε πρόκληση ή πρόβλημα κατά μέτωπο. Ως εκ τούτου, η ενέργειά του εξαντλείται κατά τη διάρκεια της ημέρας κι έτσι μετά το απόγευμα βρίσκεται σε μια κατάσταση υπνηλίας. Αν βλέπεις εδώ ομοιότητες, η ιδανική για σένα ώρα για σεξ είναι μεταξύ 6 και 7 το πρωί -καλή τύχη στο σημείο αυτό, θα τη χρειαστείς μάλλον για να βρεις σύντροφο να σου ταιριάζει-.
Χρονότυπος λύκος
Εδώ ανήκει το 15-20% των ανθρώπων. Είναι δημιουργικοί και παρορμητικοί, απαισιόδοξοι και κυκλοθυμικοί. Δίνουν προτεραιότητα στην ευχαρίστησή τους και αντιδρούν στις όποιες εντάσεις με περισσότερη ένταση. Παίρνουν ρίσκα και τους αρέσουν οι καινοτομίες.
Ο λύκος αγαπά το snooze στο ξυπνητήρι. Aργεί συνήθως στη δουλειά και χρειάζεται τρεις τουλάχιστον καφέδες, μέχρι να πεις ότι όντως ξύπνησε. Εξοργίζεται δε, όταν οι γύρω του δεν καταλαβαίνουν την ανάγκη του για ύπνο το πρωί και τον θεωρούν τεμπέλη. Άλλωστε, μόνο αυτό δεν είναι. Απλώς τα ωράριά του είναι κάπως ανατρεπτικά. Μετά τις 7 το απόγευμα είναι σε εγρήγορση και αργά το βράδυ αποδεικνύεται εξαιρετικά παραγωγικός. Αν σου φέρνεις σε λύκο, η ιδανική για σένα ώρα για σεξ είναι στις 10 το πρωί, ή ακόμα καλύτερα στις 10:30 το βράδυ.
Χρονότυπος δελφίνι
Εδώ ανήκει το 10% του πληθυσμού. Είναι ευφυείς και επιφυλακτικοί, εσωστρεφείς και νευρωτικοί. Πολεμούν για την τελειότητα και δίνουν σημασία στη λεπτομέρεια, ενώ προσπαθούν να αποφύγουν επικίνδυνες καταστάσεις.
Όπως ακριβώς το δελφίνι στη θάλασσα κοιμάται μόνο με το μισό μέρος του εγκεφάλου του ώστε με το άλλο μισό να αντιλαμβάνεται πιθανούς κινδύνους τριγύρω, έτσι και ο άνθρωπος-δελφίνι, κοιμάται ελαφρά. Είναι επιρρεπής στο άγχος και έχει αϋπνίες. Όταν καταφέρει να κοιμηθεί, ξυπνάει κατά τη διάρκεια της νύχτας να σκεφτεί τα λάθη που έκανε. Χάρη στις διαταραχές του ύπνου του, το δελφίνι ξυπνάει κουρασμένο και παραμένει στην κατάσταση αυτή έως αργά το βράδυ. Παραγωγικό είναι σε μικρά διάσπαρτα διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας, όποτε καταφέρει να συγκεντρώσει την ενέργειά του. Αν σου ακούγονται όλα αυτά οικεία, η δική σου ιδανική ώρα για σεξ είναι στις 8 το απόγευμα.
