Ειδικοί εξηγεί γιατί έχουμε την τάση να θέλουμε να φάμε σοκολάτα όταν είμαστε στρεσαρισμένοι και δίνει συμβουλές για να αποφεύγουμε αυτή την κακιά συνήθεια.
Τρώμε σοκολάτα για να γιορτάσουμε τις καλές στιγμές, ως μια γλυκιά απόλαυση για να μας φτιάξει και η διάθεση πολλές φορές. Υπάρχει όμως και ένα άλλο, πιο αρνητικό συναίσθημα που μας ωθεί εκεί
Η σοκολάτα μπορεί να είναι το πρώτο πράγμα που λαχταράμε όταν είμαστε στα «κόκκινα» και σύμφωνα με τους γιατρούς αυτό έχει να κάνει με τον μηχανισμό αντίδρασης «μάχης ή φυγής» που ενεργοποιεί ο οργανισμός μας για άμυνα.
Η κορτιζόλη είναι η κύρια ορμόνη του στρες του οργανισμού και μόλις ενεργοποιηθεί, αποσπά την ενέργεια από το ανοσοποιητικό σύστημα, γεγονός που πυροδοτεί την επιθυμία για ζάχαρη.«Η λαχτάρα για σοκολάτα είναι μια αντίδραση σε μια στρεσογόνο κατάσταση ως ανάγκη για ενέργεια», τονίζει η Νίκι Κέι, ενδοκρινολόγος και επίτιμη λέκτορας ιατρικής στο University College του Λονδίνου.
«Το άγχος αυξάνει την ορμόνη κορτιζόλη, η οποία χρησιμοποιεί τα ενεργειακά μας αποθέματα, οπότε νιώθουμε ότι χρειαζόμαστε κάτι γλυκό για να ενισχύσουμε τα επίπεδα ενέργειας», λέει η γιατρός.
Σημείωνει: «Αλλά, παραδόξως, η απλή κατανάλωση γλυκών – όπως η σοκολάτα – μπορεί επίσης να στείλει το σάκχαρο στο αίμα στα ύψη, ακολουθούμενο από μια κατάρρευση, η οποία μπορεί να ξεκινήσει «ένα τρενάκι του τρόμου στρες και λαχτάρας για γλυκό».
Ο μηχανισμός άμυνας του οργανισμού που μας φέρνει όρεξη για σοκολάτα
Όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα πέφτουν πολύ χαμηλά, ενεργοποιείται η αντίδραση του οργανισμού για να βοηθήσει στην αύξηση του σακχάρου στο αίμα (γλυκόζη) και των λιπαρών οξέων στην κυκλοφορία ως απαραίτητο καύσιμο για τους μυς και τον εγκέφαλο», λέει η ιατρός-διατροφολόγος Σάρα Μπρούερ.
«Αυτή η αντίδραση στο στρες προκαλεί πείνα, οπότε θα φάτε για να ανεβάσετε και τα επίπεδα καυσίμων σας και μπορεί να εμφανίσετε λιγούρες – ειδικά για γλυκές, παχύρευστες τροφές με υδατάνθρακες που αυξάνουν γρήγορα τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα», σημειώνει.
Προσθέτει: «Η αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα ενεργοποιεί στη συνέχεια την παραγωγή ινσουλίνης, η οποία μπορεί να προκαλέσει την πτώση των επιπέδων γλυκόζης σε χαμηλότερα επίπεδα από το συνηθισμένο και πάλι, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο».
Γιατί, λοιπόν, η όρεξη για σοκολάτα είναι που χτυπάει πιο έντονα, αναρωτιέται η Dail Mail.
«Το ενδιαφέρον είναι ότι η σοκολάτα έχει επιδράσεις στον εγκέφαλο που σας βοηθούν να χαλαρώσετε και να νιώσετε καλά, αυξάνοντας τα επίπεδα διαφόρων χημικών ουσιών στον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένης της PEA (φαινυλαιθυλαμίνη, συγγενής της αμφεταμίνης) που αλλάζει τη διάθεση και σας δίνει ένα ήπιο, ενισχυτικό της αυτοπεποίθησης».
«Η σοκολάτα περιέχει επίσης τρυπτοφάνη – μια χημική ουσία που μετατρέπεται σε σεροτονίνη στον εγκέφαλο για να ανυψώσει τη διάθεση και να αυξήσει την ευφορία, καθώς και θεοβρωμίνη, ένα διεγερτικό που σας ανεβάζει τη διάθεση»,αναφέρει η διατροφολόγος.
«Καταλαβαίνετε ότι επιθυμείτε σοκολάτα ή γλυκές τροφές όταν είστε θυμωμένοι;», λέει η Μπρούερ.
«Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι εμπλέκονται περισσότερα από το να αισθάνεστε απλώς εκνευρισμένοι επειδή σας αγχώνει η πείνα, ωστόσο. Πιστεύεται ότι το να βιώνεις επιθετικότητα όταν πεινάς είναι ένας μηχανισμός επιβίωσης που θα βοηθούσε τους προγόνους μας να επιβιώσουν όταν έπρεπε να κυνηγήσουν για φαγητό», επισημαίνει.
Ο Ρόμπ Χόμπσον, εγγεγραμμένος διατροφολόγος, αθλητικός διατροφολόγος και σύμβουλος του προμηθευτή συμπληρωμάτων Healthspan, λέει: «Ορισμένες μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι η σωματική ή συναισθηματική δυσφορία αυξάνει την πρόσληψη τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη. Πιστεύεται ότι τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης σε συνδυασμό με την ινσουλίνη θα μπορούσαν να είναι υπεύθυνα. Και μόλις καταναλωθούν, οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη φαίνεται να έχουν ανατροφοδοτικό αποτέλεσμα που αμβλύνει τις αντιδράσεις και τα συναισθήματα που σχετίζονται με το στρες. Πρόκειται πραγματικά για τροφές “παρηγοριάς”».
4 συμβουλές για να μην τρώμε σοκολάτα και άλλα γλυκά όταν έχουμε άγχος
Τρώτε μεσογειακά
«Πώς μπορούμε λοιπόν να το αποφύγουμε ακολουθώντας μια υγιεινή, μεσογειακού τύπου διατροφή με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη που βοηθά στην αποφυγή αυτών των διακυμάνσεων του σακχάρου και της όρεξης για φαγητό», λέει η Σάρα Μπρούερ.
«Και όταν έχετε όρεξη για κάτι γλυκό, προτιμήστε γλυκά φρούτα όπως μούρα, νεκταρίνια και κεράσια αντί για γλυκά και αν πραγματικά πρέπει να φάτε μερικούς βαριούς υδατάνθρακες, δοκιμάστε μια μπανάνα ή μια χούφτα αποξηραμένα φρούτα αντί για αυτά, συμπληρώνει.
Περπατήστε για 15 λεπτά
Η επιθυμία για σοκολάτα μπορεί συχνά να ξεπεραστεί με τη ζωηρή άσκηση, η οποία απελευθερώνει τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου που μοιάζουν με όπιο, όπως οι ενδορφίνες και οι εγκεφαλίνες.
Μια μελέτη του 2015 του Πανεπιστημίου του Ίνσμπρουκ στην Αυστρία σε 47 «υπέρβαρους καταναλωτές ζαχαρούχων σνακ» διαπίστωσε ότι όσοι περπατούσαν για μόλις 15 λεπτά είχαν μικρότερη επιθυμία για γλυκές λιχουδιές μετά την άσκηση από ό,τι οι άνθρωποι που παρέμεναν αδρανείς.
Κρατήστε ημερολόγιο
Το να μάθετε να καταλαβαίνετε τι τρώτε και γιατί, είναι το πρώτο βήμα προς την επίλυση του συναισθηματικού φαγητού, λέει η Μπρούερ.
«Αν αισθάνεστε αγχωμένοι, κάντε έναν περίπατο ή ένα μπάνιο για να χαλαρώσετε, αντί να πιάνετε το κουτί με τα μπισκότα. Ή αφιερώστε 15 λεπτά γράφοντας για το τι είναι πιο σημαντικό για εσάς, είτε πρόκειται για τις σχέσεις, τους φίλους, τη μουσική ή τα παιδιά σας».
Δοκιμάστε ένα συμπλήρωμα διατροφής
Το συμπλήρωμα διατροφής με χρώμιο έχει ευεργετικές επιδράσεις στο μεταβολισμό της γλυκόζης. Ενισχύει την πρόσληψη γλυκόζης στα κύτταρα αυξάνοντας τον αριθμό των ενεργών υποδοχέων ινσουλίνης που κινούνται στην επιφάνεια των κυττάρων. Αυτό διευκολύνει την ινσουλίνη να λειτουργήσει ως κλειδί για την είσοδο της γλυκόζης στα κύτταρα, οδηγώντας σε αυξημένη ευαισθησία στην ινσουλίνη σε άτομα με διαβήτη τύπου 2.
«Ένα άλλο πράγμα που μπορεί να θέλουν να εξετάσουν οι άνθρωποι είναι να δοκιμάσουν να πάρουν χρώμιο. Αυτό το μέταλλο συμβάλλει στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και ορισμένοι άνθρωποι διαπιστώνουν ότι τους βοηθάει να έχουν καλύτερο έλεγχο της επιθυμίας τους για ζάχαρη», υπογραμμίζει.
