Κώστας Μπούμπας: Η εικόνα του πολιτισμού, είναι η εικόνα, όπως είπαμε, ενός κράτους, το υπόβαθρο που έχει, τη συμπεριφορά, το κοινωνικό του profile.
Α. Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας για την παρεμπόδιση της κλοπής, των λαθραίων ανασκαφών και της παράνομης εισαγωγής, εξαγωγής ή μεταβίβασης κυριότητας ή ιδιοκτησίας πολιτιστικών αγαθών ή πολιτιστικής περιουσίας και την προώθηση της αποκατάστασής τους
Β. «Κύρωση της Συμφωνίας για την ανάπτυξη της Κινηματογραφικής Συμπαραγωγής μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κρατικής Διοίκησης Τύπου, Δημοσιεύσεων, Ραδιοφώνου, Κινηματογράφου και Τηλεόρασης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας» και
Γ. «Κύρωση της Συμφωνίας για κινηματογραφική συμπαραγωγή μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης του Κράτους του Ισραήλ».
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι κινηματογράφος, 7η τέχνη, παραγωγή πολιτισμού, κουλτούρας, εξωστρέφειας, μεγάλη δύναμη και οι σχέσεις των δύο κρατών μπαίνουν σε άλλο επίπεδο όταν υπάρχει μία συμπαραγωγή.
Το βλέπουμε ως θετικό, αλλά γενικότερα διευρύνονται οι πολιτικοί και πολιτισμικοί κυρίως ορίζοντες και αυτό σημαίνει ότι ο ένας λαός γνωρίζει καλύτερα τον άλλον και με τη συνέργεια του πολιτισμικού πλαισίου αποκτάται μία δύναμη και μία διεθνής εμβέλεια.
Να πάω πρώτα στη σχέση συμπαραγωγής κινηματογράφου – έβδομης τέχνης.
Αυτός ο μεγάλος πολιτισμός του κινηματογράφου ο οποίος περνάει μηνύματα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όμως οι συγκυρίες τον έχουν φέρει και σε μια εμπορευματοποίηση τουλάχιστον από τις μεγάλες παραγωγές του χόλιγουντ που έχουν κατακλύσει την αγορά.
Οι καλλιτέχνες, οι ηθοποιοί, οι σκηνοθέτες με ταλέντο παραμένουν στην αφάνεια διότι δεν έχουν αυτό το ανταγωνιστικό πλαίσιο της εμπορευματοποίησης προκειμένου το δικό τους προϊόν που ναι μεν είναι ποιοτικό, δεν μπορεί όμως να είναι ανταγωνιστικό, απέναντι σ’ αυτό το υπερθέαμα που δημιουργεί ο κινηματογράφος ως μια φαινομενική εικόνα και χάνει την ουσία και το νόημά του για να περάσει κάποια κοινωνικά μηνύματα απέναντι σε ανθρώπους οι οποίοι πραγματικά θέλουν να έχουν μια ευαισθησία γύρω από την έβδομη τέχνη.
Να μην κρυβόμαστε οι σχέσεις με το Ισραήλ δεν ήταν οι καλύτερες στο παρελθόν.
Τα τελευταία όμως 10 – 15 χρόνια έχει αλλάξει άρδην αυτή η εικόνα.
Υπήρχε αν θέλετε αυτό το σύνδρομο του αντισημιτισμού στην Ελλάδα, υπήρχε το σύνδρομο επίσης με κάποια άλλα ζητήματα που αφορά το παρελθόν, όμως έγιναν κινήσεις ευαισθησίας και ανθρωπισμού απέναντι σε ανθρώπους οι οποίοι είναι ισραηλινής καταγωγής και διέπρεψαν στην Ελλάδα, αγάπησαν την Ελλάδα, πολέμησαν για την Ελλάδα και δεν πρέπει αυτό να το βάζουμε στο περιθώριο.
Έτσι λοιπόν πληρώνουμε αν θέλετε και τις διαφορές ανάμεσα σε Ισραήλ και Παλαιστίνη για πάρα πολλά χρόνια με τις αντιαμερικανικές διαδηλώσεις που γινόταν και κατά του Ισραήλ το οποίο θεωρείται ως γνωστόν ο προπομπός ή αν θέλετε δορυφόρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αλλάζει όμως άρδην η κατάσταση, διότι έχουμε κοινά συμφέροντα, έχουμε πολλές φορές δεσμούς πολιτιστικής κληρονομιάς.
Οι ισραηλίτες επενδύουν σ αυτό που λέγεται ελληνικό λαϊκό τραγούδι. Υπάρχουν οι σερβαδίτες και οι μιζραχί εβραίοι, οι οποίοι πραγματικά ακούν ελληνική μουσική.
Μάλιστα τη δεκαετία του ‘60 διαβάζω ότι ένας τραγουδιστής, ο οποίος έζησε αρκετά χρόνια στην Ελλάδα, ο Άρι Σαν, ήταν αυτός που έφερε το μπουζούκι στο Ισραήλ, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχει ραδιόφωνο στο Ισραήλ, το οποίο εκπέμπει όλο το εικοσιτετράωρο ελληνική μουσική και λέγεται ράδιο Γειά σου, που σημαίνει ότι υπάρχει ένα κλίμα πολιτιστικής, θα λέγαμε, αγάπης από πλευράς του Ισραήλ, για την ελληνική μουσική.
Και όταν μιλάμε για μουσική, μιλάμε για πολιτισμό, κατ’ επέκταση θέατρο, κατ’ επέκταση κινηματογράφο.
Δεν νοείται σήμερα να έχουμε μία κινηματογραφική παραγωγή, χωρίς να υπάρχει η μουσική επένδυση της ταινίας.
Αλλιώς δεν είναι κινηματογράφος, είναι ο λεγόμενος βωβός κινηματογράφος, αυτά πάνε μαζί.
Γι’ αυτό και μέσα εδώ μιλάμε για οπτικοακουστική παραγωγή.
Άλλωστε υπάρχουν μεγάλοι Έλληνες καλλιτέχνες σήμερα, οι οποίοι κάνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα μουσικές συναυλίες στο Ισραήλ.
Άρα, λοιπόν, το έδαφος είναι προσοδοφόρο στο θέμα του πολιτισμού. Βέβαια, το Ισραήλ δεν έχει παράδοση στον κινηματογράφο, σε αντίθεση με την κίνα.
Εκεί τα πράγματα αλλάζουν.
Αλλά το βλέπουμε ως θετικό, αν και έχουμε κάποιες επιφυλάξεις κατ’ άρθρα, επιφυλασσόμαστε στην Ολομέλεια, για να αναλύσουμε περισσότερα, να βάλουμε αυτές τις επιφυλάξεις, κυρίως στις συμπαραγωγές και πώς αυτές, με ποιο πλαίσιο θα καθορίζονται.
Πάμε τώρα στο θέμα της Κίνας.
Επίσης, υπάρχουν ισχυροί πολιτιστικοί δεσμοί.
Άλλωστε είναι δύο κράτη με μακρά πολιτιστική ιστορία χιλιάδων ετών.
Επενδύουν στην ελληνική γλώσσα οι κινέζοι.
Επενδύουν πραγματικά, διότι υπάρχει το πανεπιστήμιο της ελληνικής γλώσσας και σπουδών και στο Πεκίνο, αλλά εκμάθηση των ελληνικών και στη Σαγκάη.
Το 1955, είναι μακρά ιστορία που έγινε αυτός ο ελληνοκινεζικός σύνδεσμος.
Τελευταία, υπάρχει μία προώθηση, ως γνωστόν, στον εμπορικό τομέα.
Σήμερα, υπάρχει το λιμάνι του Πειραιά, το οποίο αναβαθμίζεται προς χάριν των κινέζων για τις μεταφορές και μεταγωγές στην Ευρώπη. Υπάρχει η COSCO, όπου έχει και πολλά πλοία με ελληνικές σημαίες. Υπάρχει μάλιστα και πλοίο της COSCO HELLAS.
Τώρα θα μου πείτε το εμπόριο μπορεί να παντρευτεί εντός εισαγωγικών με τον πολιτισμό;
Ναι, όταν οι δύο χώρες έχουν καθαρά οικονομικές σχέσεις, έχουν διπλωματικές καλές σχέσεις, μέσα στο παζλ της συνεργασίας θα είναι ο πολιτισμός, κατ’ όπως οι ισραηλίτες με τη μουσική που φέρνουν για παράδειγμα, που είναι λάτρεις της ελληνικής μουσικής.
Αλλά, όταν μιλάμε για κινηματογράφο, θα ξέρετε πολύ καλά, πάει μαζί με το θέατρο, πάει μαζί με την παράσταση, πάει μαζί με τον πολιτισμό.
Να θυμίσω ότι υπήρχε και ένας άλλος μεγάλος πατέρας του θεάτρου, ο οποίος είχε ρίζες από το Ισραήλ και μιλάω για τον Κάρολο Κουν.
Από τον πατέρα του ήταν ισραηλίτης.
Θέλω να πω, ότι υπάρχουν άνθρωποι του πνευματικού κόσμου, του πολιτισμού, που έχουνε βιώματα στην Ελλάδα, που υπήρξαν χρόνια στην Ελλάδα και μάλιστα και αρχαιολόγοι γνωστοί και παιδιά από οικογένειες εβραίων, όπου εδώ πέρασαν τα πάνδεινα με το ολοκαύτωμα, προστατεύτηκαν από τους Έλληνες, παρά αυτό το αντισημιτικό κλίμα, το οποίο καλλιεργήθηκε όλα αυτά τα χρόνια.
Τώρα, οι επιφυλάξεις που έχουμε για κάποιες παραγωγές, που στο κύριο κορμό θεωρείται καλό, για παράδειγμα δίνονται οι κατάλληλοι ορισμοί του συμπαραγωγή ορίζονται οι αρμόδιες αρχές, όπως διαβάζουμε και βλέπουμε στο άρθρο 1.
Έχουμε εύλογες ρυθμίσεις, σχετικά με τα οφέλη μιας συμπαραγωγής, καθώς έχουμε και περιπτώσεις ανάκλησης, βεβαίως, της συμπαραγωγής και αυτό είναι στο άρθρο 2.
Στο άρθρο 3, δεν θα εγκρίνεται συμπαραγωγή σε άσχετους ή όταν μεταξύ τους οι συμπαραγωγοί συνδέονται με αμοιβαία διοίκηση και έλεγχο και αυτό αφορά πάντα τη συμπαραγωγή κινηματογραφικής, θα λέγαμε, συνεργασίας με το Ισραήλ.
Υπάρχει το άρθρο 4, που μιλά για κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες, που μπορεί να χρειάζονται να χρησιμοποιηθούν και στοιχεία τρίτης χώρας.
Είναι μία ένσταση που έχουμε, για το ότι θα συμμετέχουν εκτός από τους πολίτες, θα μπορούν να συμμετέχουν και μόνιμοι κάτοικοι μιας περιοχής.
Πάντα όμως, σύμφωνα με τη νομοθεσία του κάθε μέρους.
Εκεί πρέπει να έχουμε περισσότερες διευκρινίσεις, διότι μπορούν σε κάποιες κινηματογραφικές παραγωγές, να συμμετέχουν και μόνιμοι κάτοικοι.
Δεν είναι κακό αυτό, άλλωστε και στην Ελλάδα έχει γίνει σε πολλές κινηματογραφικές παραγωγές.
Στο άρθρο 5, μιλάμε για δυνατότητα συμμετοχής στο έργο και στα κέρδη του έργου, που θα πρέπει να είναι, κατ’ αρχάς, ανάλογα με το ποσοστό χρηματοδότησης της συμπαραγωγής, ακόμη και από τρίτη χώρα.
Αυτό, όμως, μπορεί να συμφωνηθεί διαφορετικά, μετά από συνεννόηση και έγκριση των αρμοδίων αρχών.
Θεωρείται λογικό, φυσιολογικό, εκείνος που βάζει τα περισσότερα χρήματα, να παίρνει τα περισσότερα, αλλά και εκείνος ο οποίος θα βάλει το ταλέντο, πρέπει να συμμετέχει και να αμείβεται ανάλογα.
Σε μία παραγωγή δεν είναι μόνο η ποσότητα, είναι και η ποιότητα.
Είναι βασικό αυτό.
Ένας ταλαντούχος, δεν θα πρέπει να αμειφθεί;
Μην το βλέπουμε ποσοτικά.
«Ουκ εν τω πολλώ το ευ, αλλ’ εν τω ευ το πολύ», για να μπορέσει να υπάρξει μία ποιότητα.
Γιατί ο κινηματογράφος περνάει μηνύματα.
Και αν πάμε σε καλές κινηματογραφικές συμπαραγωγές, θα μπορέσουμε πραγματικά να αλλάξουμε, ενδεχομένως, το πολιτιστικό στάτους και την εικόνα του κράτους, να περάσουμε μηνύματα, να περάσουμε κουλτούρα, να περάσουμε επίπεδο και αυτό σημαίνει πάρα πολλά για την προβολή του πολιτισμού, της ιστορίας και γενικότερα, αυτής της εικόνας ενός κράτους.
Στο άρθρο 7, η Συμφωνία μιλάει για τη διευκόλυνση εισόδου και εξόδου από τα δύο μέρη, εξοπλισμού και προσωπικού, αναγκαίου, για την πρόοδο του έργου της συμπαραγωγής.
Ο εξοπλισμός παίζει πάρα πολύ μεγάλο ρόλο, για να γίνει μια ταινία με τα standards που απαιτούνται σήμερα, δηλαδή, αν θα είναι τρισδιάστατη, για την ποιότητα εικόνας, για την ποιότητα ήχου, ανέφερε ο Κώστας Μπούμπας.
Άρα, λοιπόν, και ο εξοπλισμός είναι αναγκαίος. Έχω κάνει παραγωγές στην τηλεόραση εξωτερικές, και πραγματικά, επειδή το know how, η τεχνολογία τρέχει, θα πρέπει να μη μένουμε πίσω, για να μπορεί και ο τηλεθεατής, να μπορεί ο θεατής γενικότερα, να δει μία ταινία ευχάριστα, με όλα αυτά τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα. Αυτό θεωρείται λογικό.
Στο άρθρο 9, γίνεται μία ρύθμιση για το τι θα συμβεί, αν η κινηματογραφική συμπαραγωγή διακινηθεί σε μια τρίτη χώρα, η οποία έχει κανονισμούς ποσόστωσης με έναν ή και με τους δύο συμπαραγωγούς.
Υπάρχει μία επιφύλαξη που έχουμε στο άρθρο 10, ότι δεν αναφέρεται ποιο όνομα θα είναι πρώτο και ποιο θα είναι δεύτερο.
Προφανώς, αυτό θα ρυθμιστεί με τη συμφωνία συμπαραγωγής, ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής ή θα μπορεί κάθε μέρος να προσθέσει, ενδεχομένως, το δικό του όνομα πρώτο.
Αυτό λίγο δεν καθορίζεται.
Στο άρθρο 12, όπως σε κάθε σχετική διεθνή συμφωνία, έτσι και εδώ, προβλέπεται η σύσταση μιας διακρατικής επιτροπής, η οποία θα ελέγχει την εφαρμογή της συμφωνίας και θα προτείνει κάποια πράγματα.
Λογικό ακούγεται εν μέρει.
Η συμφωνία είναι μια ζωντανή πραγματικότητα και πρέπει να τροποποιείται.
Δεν είναι κάτι το στατικό μία συμφωνία.
Έχει να κάνει με ανθρώπους, έχει να κάνει με μία παραγωγή που απευθύνεται σε ανθρώπους, είναι ένα καθαρά πολιτιστικό προϊόν.
Άρα, λοιπόν, αυτή, πρέπει να μεταβάλλεται.
Στο άρθρο 14 λέτε, ότι τα δύο κυρίαρχα κράτη θα πρέπει να επιλύουν τις διαφορές τους πολιτισμένα, μέσω μιας διπλωματικής οδού και όχι να σέρνονται και να ευτελίζονται σε διεθνή, ανεξέλεγκτα όργανα.
Η εικόνα του πολιτισμού, είναι η εικόνα, όπως είπαμε, ενός κράτους, το υπόβαθρο που έχει, τη συμπεριφορά, το κοινωνικό του profile.
Άρα, λοιπόν, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και πώς θα επιλύονται οι διαφορές.
Συμπερασματικά βέβαια, όπως είπαμε, το Ισραήλ είναι μια χώρα που έχει επενδύσει στον ελληνικό πολιτισμό μέσω της μουσικής.
Θα είναι ευκαιρία βεβαίως, τώρα, ενδεχομένως, να αγαπήσει περισσότερο αυτή την έβδομη τέχνη, η οποία θα βγει μέσα από μία χημεία, από μία ένωση πολιτισμικού χαρακτήρα, ανθρώπινη χημεία, για να βγει μια πολιτισμική αντίδραση.
Η αντίδραση είναι το παν σε κάποιες «χημικές» λέξεις που χρησιμοποιώ, πολιτισμικού χαρακτήρα, με πολιτισμικό ύφος και ευαισθησία για να περάσει και κάποια μηνύματα.
Με την Κίνα, βλέποντας τη Συμφωνία – θα τοποθετηθούμε και πιο αναλυτικά, ενδεχομένως, αν χρειαστεί – διατηρούμε κάποιες επιφυλάξεις για το θέμα των μόνιμων κατοίκων και εδώ, κύριε Πρόεδρε, δηλαδή των αλλοδαπών και όχι οπωσδήποτε υπηκόων.
Υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις για τη χρήση τρίτης γλώσσας.
Αυτό πολλές φορές απαιτείται από το σενάριο, βέβαια, είτε μπορεί να γίνει μεταγλώττιση, προκειμένου να τύχει ένα έργο διεθνούς επιτυχίας.
Εδώ, να σας θυμίσω τις κλασικές ταινίες, τις κινέζικες ταινίες του Μπρους Λι, όπου μεγάλωσαν γενιές και γενιές με αυτές τις ταινίες.
Υπάρχει μια παρακαταθήκη, υπάρχει ένα background, δηλαδή, πίσω από τέτοιου είδους ταινίες.
Ενώ στην αρχή αυτές οι ταινίες ήταν στην κινεζική γλώσσα, μεταγλωττίστηκαν στην αγγλική.
Μετά τη φήμη που απέκτησαν οι συγκεκριμένες ταινίες, ήταν επόμενο να μπορέσουν να είναι και στην αγγλική, για να κερδίσουν, αν θέλετε, την αγάπη των τηλεθεατών και μέσω της γλώσσας.
Όμως εδώ να μη χάσουμε και τη σημασία, όταν γίνεται μία συμπαραγωγή δύο κρατών που δεν έχουν ένα εμπορευματικό background- τύπου Χόλυγουντ-, θα πρέπει και το ταλέντο να μπορέσει κάποιος να το αναδείξει, είτε είναι ο σεναριογράφος, είτε είναι ο σκηνοθέτης, είτε είναι ο φωτογράφος, είτε είναι ο ηθοποιός φυσικά που είναι από τους βασικούς πυλώνες όπου θα στηλιτεύσουν την όλη αυτή παραγωγή, να είναι η ποιότητα που θα κάνει τη διαφορά.
Διότι, χορτάσαμε από επιδερμίδες ταινίες.
Χορτάσαμε από ταινίες που μιλάνε για «Grande Spettacolo» που λένε και οι Λατίνοι.
Ένα μεγάλο υπερθέαμα για το τι;
Το θέμα είναι τι μηνύματα περνάει μια ταινία.
Προάγει την παράδοση;
Επενδύει στην παράδοση;
Επενδύει σε μηνύματα φιλίας, έρωτα, μίσους, υπό την έννοια να διορθώσει τα κακώς κείμενα η κοινωνία;
Γιατί ο κινηματογράφος αυτό κάνει.
Περνάει τα αρνητικά στην εικόνα για να μπορέσει να προβληματιστεί ο άνθρωπος ή να τον χαροποιήσει με τα θετικά προκειμένου να ταξιδέψει με τον ηθοποιό και με την ταινία για να αισθανθεί καλύτερα, να αισθανθεί αν θέλετε και να είναι ευχαριστημένος από την ταινία που παρακολουθεί.
Πρωτίστως, όμως, να διευκολύνουμε αυτήν την παραγωγή, να δούμε τα κοινά σημεία.
Υπάρχουν και διαφορές στην ιδιοσυγκρασία και είναι εύλογο, αλλά μπορεί να ενώσει η 7η τέχνη, μπορεί να ενώσει ο κινηματογράφος, να υπερκεράσει κάποια τέτοια εμπόδια και να αδελφοποιήσει.
Αυτό είναι το μεγάλο πλεονέκτημα, το μεγάλο όπλο, τα πυρομαχικά, να θέσω αυτή τη λέξη, του πολιτισμού.
Μπορεί να αδελφοποιήσει λαούς και να υπάρχει μια πορεία κοινή σε πάρα πολλά σημεία, αλλά να βγει ένα αποτέλεσμα.
Στο άρθρο 8, με την Κίνα είναι απόλυτα λογικό να μετακινείται όπως είπαμε ο εξοπλισμός, ενώ αναφέρεται στη διακίνηση της συμπαραγωγής σε τρίτες χώρες και η μεταχείριση της από αυτή στις σχέσεις με τους συμπαραγωγούς.
Ολοκληρώνοντας, δεν βλέπουμε αρνητικά σημεία.
Βλέπουμε θετικά σημεία σε αυτό το πολιτιστικό «πάντρεμα» που πάει να επιχειρηθεί μέσω του κινηματογράφου.
