Ο Υπεύθυνος Αγροτικής Ανάπτυξης της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και Βουλευτής Ν. Σερρών, κ. Μιχάλης Τζελέπης πραγματοποίησε Ομιλία με θέμα «Κλιματική Αλλαγή και Αγροτική Ανάπτυξη» σε Αγροτικό Συνέδριο (Σ.Α.Σ.Ο.Ε.Ε).
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην Ομιλία του ο Βουλευτής:
«Το θέμα του Συνεδρίου «Κλιματική Αλλαγή και Αγροτική Ανάπτυξη είναι ιδιαίτερα επίκαιρο, δεδομένων των σύγχρονων, πολλαπλών, αντικειμενικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει ο αγροτικός κόσμος. Ο Πρωτογενής Τομέας, στις μέρες μας, αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις, τόσο ενδογενείς όσο και εξωγενείς. Η μείωση του αυξημένου κόστους παραγωγής, η σταθεροποίηση των τιμών αλλά και η ενίσχυση του βαθμού οργάνωσης των αγροτών είναι κυρίως ενδογενείς προκλήσεις. Από την άλλη, ο ισχυρός παγκόσμιος ανταγωνισμός, η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, ως απόρροια της εντατικοποίησης της γεωργίας αλλά και η κλιματική αλλαγή, είναι, μερικές μόνο, από τις λεγόμενες, εξωγενείς.
Εξ αυτών, βέβαια, η κλιματική αλλαγή, αποτελεί, το πιο σύνθετο πρόβλημα, που απασχολεί την Διεθνή Κοινότητα, εδώ και 25 χρόνια. Αποτελεί, επίσης και ένα, υψίστης σημασίας, εθνικό ζήτημα, ειδικά για τον παραγωγικό κλάδο, καθώς επιδρά, άμεσα, στην εγχώρια αγροτική οικονομία.
Η Αγροτική ανάπτυξη και η κλιματική αλλαγή είναι δύο έννοιες ασυμβίβαστες μέχρι σήμερα, αφού η αγροτική παραγωγή, εξαιτίας της ραγδαίας αλλαγής του κλίματος, κινδυνεύει λόγω της απώλειας της καλλιεργήσιμης γης, των μικρότερων καλλιεργητικών περιόδων, της αβεβαιότητας σχετικά με το είδος και το χρόνο εγκατάστασης συγκεκριμένων καλλιεργειών αλλά και της μεταβολής που προκαλείται στη διασπορά εχθρών και ασθενειών και στη ζήτηση νερού για άρδευση και μείωση της διαθεσιμότητάς του.
Η κλιματική αλλαγή όμως ήρθε και θα μείνει και η παρουσία της θα γίνεται πιο αισθητή χρόνο με το χρόνο, επομένως η συζήτηση πλέον που πρέπει να γίνει είναι πως η ανάπτυξη του αγροτικού τομέα θα είναι απρόσκοπτη κάτω από τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στο κλίμα του πλανήτη.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει, ήδη, τα πρώτα αντιληπτά συμπτώματα. Οι ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες έχουν ως συνέπεια την έξαρση των πυρκαγιών, ενώ, οι επαναλαμβανόμενες, ισχυρές, βροχοπτώσεις και πρωτοφανείς πλημμύρες, προκαλούν, σε αρκετές περιοχές, ιδιαίτερα σημαντικές καταστροφές στην παραγωγή αλλά και στις υποδομές.
Η ανάγκη, βεβαίως, προσδιορισμού και αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ειδικά, στη γεωργία, οφείλεται, κυρίως, στο γεγονός ότι αναμένεται να μεταβάλλει τα αποθέματα τροφής, σε παγκόσμιο επίπεδο, την στιγμή που, ήδη στον αναπτυσσόμενο κόσμο, περίπου, ένα δις άνθρωποι, υποσιτίζονται. Η αύξηση των ακραίων καιρικών συμβάντων μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες αλλαγές στις αποδόσεις, στην αύξηση των τιμών και σε αλλαγές σε εμπορικά ισοζύγια, μεταξύ χωρών, λόγω του κυρίαρχου ρόλου, του γεωργικού τομέα, στις οικονομίες τους. Ενδεικτικό είναι, ότι, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, παρατηρείται πολλαπλασιασμός των καλλιεργούμενων εκτάσεων σιταριού, στη Βορειοδυτική Ευρώπη ενώ αντίθετα, στις Ευρωμεσογειακές χώρες, το αντίστοιχο μέγεθος μειώνεται.
Στην Ελλάδα, δυστυχώς, η κλιματική αλλαγή τείνει να γίνει, το εύκολο άλλοθι, για να κρύψει, σοβαρές πολιτικές, ευθύνες, για μεγάλες καταστροφές, αντί να ανεβάζει τον πήχη των στοχεύσεων, για την προστασία του περιβάλλοντος, των πολιτών αλλά και της παραγωγικής δραστηριότητας. Προς επιβεβαίωση, των παραπάνω, η χώρα μας, μόλις τον Νοέμβριο του 2017, κατετάγη 23η μεταξύ των 28 κρατών-μελών, της Ε.Ε, όσον αφορά, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θέτει το πρόβλημα ως άμεση προτεραιότητα, μέχρι και σκέψεις και προτάσεις για τρίτο πυλώνα την ΚΑΠ έχει γίνει και τελικά κατέληξαν στις προτάσεις για τη νέα ΚΑΠ για να το αναδείξουν σε μείζονος σημασίας πρόβλημα.
Παρά το γεγονός ότι πλήθος Μέτρων-Δράσεων του Π.Α.Α 2014-2020, (της προηγούμενης κυβέρνησης), στοχεύουν, ακριβώς, τόσο στην προσαρμογή-θωράκιση-εκπαίδευση του Πρωτογενούς Τομέα, απέναντι στην κλιματική αλλαγή όσο και στην αντιμετώπιση–αποκατάσταση των αρνητικών της επιπτώσεων, πολλά από αυτά, (1.5 χρόνο πριν την λήξη του Π.Α.Α), παραμένουν, ανενεργά, έχουν καταργηθεί ή ενώ αλλά που τέθηκαν σε εφαρμογή, καρκινοβατούν.
Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2015-2021, έδινε τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη, της επιλογής του Μέτρου 17 «Εργαλεία Διαχείρισης Κινδύνων» που αποτελούσε ένα σημαντικό μέσο για την αντιστάθμιση της απώλειας εισοδήματος των παραγωγών που προκαλείται είτε από κλιματικές ή καιρικές καταστροφές είτε από διακυμάνσεις στις τιμές των αγροτικών προϊόντων.
Το Μέτρο επιλέχθηκε από την χώρα μας στο αρχικό σχέδιο που υποβλήθηκε στην Επιτροπή τον Ιούλιο του 2014 αλλά η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που ήθελε αλλαγές και ανακατατάξεις για να κάνει όπως έλεγε το πρόγραμμα «εμπροσθοβαρές», με απίστευτη επιπολαιότητα και προχειρότητα, απαλλάχτηκε από το Μέτρο 17 καταργώντας την εφαρμογή του.
Το Μέτρο 2, Γεωργικοί Σύμβουλοι που σκοπό έχει, μέσω ενός Συστήματος Παροχής Συμβουλών, την υποστήριξη των γεωργών για τη βελτίωση των οικονομικών και περιβαλλοντικών επιδόσεων της εκμετάλλευσης τους. Το Υπομέτρο 5.2 «Επενδύσεις αποκατάστασης των ζημιών που προκαλούνται στο γεωργικό κεφάλαιο από φυσικά φαινόμενα και δυσμενείς καιρικές συνθήκες». Που αφορά ενισχύσεις που διασφαλίζουν την δυνατότητα των γεωργών και των κτηνοτρόφων που επλήγησαν, να ανασυστήσουν τις εκμεταλλεύσεις τους και να παραμείνουν, στις αγροτικές περιοχές της χώρας. Η δράση 4.1.2 «Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ύδατος», ένα σημαντικότατο αναπτυξιακό εργαλείο, διαθέσιμο, στην κατεύθυνση της μείωσης του κόστους παραγωγής αλλά και της προσαρμογής-αντιμετώπισης των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Το Μέτρο 8 «Επενδύσεις στην ανάπτυξη δασικών περιοχών και στην βελτίωση της βιωσιμότητας των Δασών». Η ύπαρξη δάσους, σε μια περιοχή, δρα προστατευτικά για το έδαφος, μειώνοντας σημαντικά τον κίνδυνο διάβρωσης, συμβάλλοντας στη μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου και των αρνητικών επιπτώσεων, που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή.
Υπάρχουν, δυστυχώς και άλλα πολλά που θα μπορούσε κανείς να επισημάνει, όπως, την μη ολοκλήρωση έως τώρα και τις αδικαιολόγητες παρατάσεις, στα περίφημα διαχειριστικά σχέδια των βοσκοτόπων αλλά και την απραξία των υπευθύνων στην αναγκαία αναθεώρηση του κανονισμού ασφάλισης του ΕΛΓΑ (εγκρίθηκε το 2011), ώστε να ενταχθούν σε αυτόν φαινόμενα ή καταστάσεις που δεν είχαν προβλεφθεί μέχρι σήμερα και οφείλονται κυρίως στην κλιματική αλλαγή. Είναι ένα θέμα που έχει τεθεί επανειλημμένα από όλους, παρόλα αυτά, όμως, η Κυβέρνηση, αντί να προχωρήσει στην απαραίτητη εναρμόνιση του κανονισμού με τα νέα δεδομένα, αρκείται στην επιλεκτική-πελατειακή, κατά την συνήθη πρακτική της, παροχή επιδομάτων, de minimis.
Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας. Όταν θέλουμε να συζητήσουμε για αγροτική ανάπτυξη, πρέπει να είμαστε διατεθειμένοι να μιλήσουμε σήμερα για πλήρη επανεκκίνηση, του αγροτικού τομέα. Γιατί με τις πολιτικές που ακολουθούνται τα τελευταία, σχεδόν, 4 χρόνια: με τις ασφαλιστικές-φορολογικές εισφορές να στραγγαλίζουν το αγροτικό εισόδημα, την έλλειψη κινήτρων για επενδύσεις, την ανασφάλεια να επικρατεί στην αγορά, κοινώς, με το κράτος, απέναντι, στον γεωργό, κτηνοτρόφο, μεταποιητή και όχι συνοδοιπόρο του, δεν μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη.
Το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής χρειάζεται γενναίες πολιτικές που θα στοχεύσουν σε λύσεις και όχι σε αδιέξοδα. Χρειάζεται προσαρμογή που μπορεί να επιτευχθεί, μόνο, μέσω της εκπαίδευσης. Χρειάζεται εγρήγορση που μπορεί να λειτουργήσει μόνο, μέσω της σωστής ενημέρωσης και χρειάζεται προετοιμασία που μπορεί να προσδώσει, πρόληψη και ασφάλεια μόνο, μέσω της παροχής-εφαρμογής, αποτελεσματικών κινήτρων-μέτρων και νέων τεχνολογιών.
Δεδομένου ότι ο μόνος τρόπος άμυνας απέναντι στις αλλαγές στο κλίμα είναι η πρόβλεψη και η πρόληψη καταλήγουμε ότι τα εργαλεία που διαθέτουμε είναι οι νέες τεχνολογίες, με ένα παράλληλο σύστημα στήριξης τους αγροτικού εισοδήματος που πλήττεται μέσω των αποζημιώσεων.
Η κλιματική αλλαγή είναι ένα ζήτημα που δεν δικαιολογεί καμία αδράνεια από κανέναν, τόσο σε εθνικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Είναι ένα ζήτημα που, μοιραία, θα το βρούνε μπροστά τους και οι επόμενες γενιές και είναι ευθύνη, όλων μας, να πράξουμε τα μέγιστα, για να τους εξασφαλίσουμε, ένα ασφαλές και βιώσιμο περιβάλλον. Γιατί όπως λέει και ο ποιητής: Τίποτα δεν μας ανήκει …Όλα είναι δανεικά από τα παιδιά μας».
