Ακολουθεί παρακάτω εκκλησιαστικό κείμενο, με αφήγηση θαύματος που συνέβη στον Προυσό Ευρυτανίας:
Το 829 μ.Χ., περίοδος της εικονομαχίας, ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Θεόφιλος προστάζει να κατέβουν όλες οι βυζαντινές εικόνες και να καούν.
Ένα πλουσιόπαιδο αποφάσισε να σώσει την εικόνα της Παναγίας και τη φυγάδευσε στην Ελλάδα. Ο νέος αποκοιμήθηκε και η εικόνα εξαφανίστηκε μυστηριωδώς. Έπειτα από μερικά χρόνια, ο νέος ξαναβρήκε την εικόνα σε δύσβατο σημείο της ορεινής Ευρυτανίας, όμως για κακή του τύχη το ιερό κειμήλιο «έκανε φτερά» για δεύτερη φορά.
Η αρχική του σκέψη ότι οι ντόπιοι την έκλεψαν, ξεθώριασε όμως γρήγορα εξαιτίας ενός οράματος.
“Ο νέος οραματίστηκε την Παναγία να του λέει πώς διάλεξε αυτό τον τόπο για να «γίνει το Σπίτι της», η συνέχεια της εξομολόγησης
… Εάν ήθελε μπορούσε και ο ίδιος να μείνει κοντά Της. Μαζί με έναν υπηρέτη του έχτισαν τον Οίκο της Παναγίας, στον τόπο που η ίδια τους υπέδειξε. Το σπήλαιο όπου «κρυβόταν» η εικόνα μέχρι να τους φανερωθεί, έγινε αργότερα η Μονή Προυσού, αντλώντας το όνομά της από τη θαυματουργή εικόνα της «Παναγίας της Προυσιώτισσας», και εκείνοι έγιναν οι πρώτοι μοναχοί.
