1950.Παραμονή Χριστουγέννων
Γράφει ο Γιώργος Κυρμελής
Ακόμα ανταρτόπληκτοι είμασταν, φτώχεια μι του τσουβαλ’ .
Ένα κρύου, σέ τρυπούσι τα χέρια κι τα πουδάρια.. κανείς δεν το περίμενεε. Ξαφνικά μας ήρθε. Οι προηγούμενεςς μέρες ήταν άρκετα καλές.
Ευκαιρία για μένα να βγώ κεί στου λάκκου, στου Κρυουνέρ΄ κι να βρώ καμιά καλή βέργα- κρανιά κυρίως- ν΄αλλάξω την τουπούζαμ.
Αυτή που είχα ήταν πλατανίσια και στραβιά. Μαζί μ ήρθε κι Βαγγέλς τ’ Δανίλ(Μανωλάκης).
Ψόφήσαμι να παιδευόμιστι, να ψάχνουμι, μα πουθινά προυκουπή, τουπούζις χάθκαν ς!
Αρχίσαμι να κατεβαίνουμε σ΄άκάτ΄λάκκου- λάκκου, μέχρι που έφτασά μι στου ντρίμοιρα.
Κάναμε κανα δυό ώρες. Βρήκαμι κατ’ βέργες, τις ισιάσαμε με προσοχή και βαλθήκαμι να στρογγυλέψουμι το τοπούζ΄στην κατω άκρη.
Έ, νομίσαμε πως κάτι κάναμε και γυρίσαμε σπίτ΄. Μαλλώματα μι τη΄μάνα μ΄- πού γυρίζεις ώρες μές το κρύο κι γώ τρέχου κι ρουτάου μη σ΄είδαν πουθενά. –
Τι ρέ μάνα θα πήγηνα μ΄ντ΄παλιά τ’ ΄τουπούζα στα κάλαντα, να γίνου ριζίλ; Σώπασε η μάνα σώπασα κι γώ. Τι, θα μαλλώνουμι παραμονή Χριστούγιννα που του βράδ΄ θα θυμιαστούμι, σκέφτηκα και κλείστηκα στο δωμάτιό μου.
Με πήρε άμέσως ο ύπνος μέχρι ΄3 με 4 η ώρα τα μισάνυχτα που άκουσα κατ΄φουνές όξου απ΄το παράθυρου μ. Κατάλαβα, με ξυπνούσαν τα φιλαράκια: Γιάννς(νιάντους) και Δημητρός Μαυρουδής τ΄Χαριστού, κι Βαγγέλς Δανίλ΄.
Μάνι μάνι ντύθηκα, έβαλα ένα παλιοπαλτό και πήδξα έξω σν αυλή.
Μά στη βιασύνη μου ξέχασα τoυν τρουβά(μια χοντρή σακκούλα,κρεμαασμέν΄στούν ώμου, που θα έβαζα μέσα ότι μας έδιναν θειές κι μπαρμπάδις( μύγδαλα, καρύδια, ξυλοκέρατα, κανένα σύκο, σταφίδες( σπάνια) κι τα συγγενικά τους παιδιά τα έδιναν κανένα νόμισμα, τιποτένιας αξίας). Απ του σιαντραβάν΄ γύρσα σπίτι κουσί κι πήρα τ΄σακκούλα. Από σπίτι σε σπίτ΄ δεν αφήναμι κανένα να μην πάμε. Κρύο πολύ.
Θειά σαραφίδαινα μας παραπήρε, –Τι φωνή είν αυτή, ρε, φουνάξτι λίγου, δεν έχτι δύναμη; Και δός του εμείς να τσιρίζουμι. « ΑγιοςΒασίλης έρχεται από την Καισαρίαα,,,’ κι πάλι τα ίδια,!
Οι δρόμοι είχαν άσπρίσει, το χιόνι έπεφτε κανονικά, μα λίγο. Πέρσι ηταν ένα γόνατο.. Πίσω από του Παπανικόλα του σπίτι είναι του ΄Άγγελου τ Κουρκούτα.
Κι μείς, ίτς μυαλό, είπαμε πάμι ρέ στουν Άγγελου. Και πήγαμε. Μόλις μας είδε, άρχισε κι εκείνος να τραγουδάει κι να χουρεύει κι έγινε της κακομοίρας. Στο τέλος του τραγουδιού ευχόμασταν τα καλούδια.
Αμα ο νοικοκύρης είχε ζώα ευχόμασταν «καλά κατσκούδια, καλά αρνούδια, καλά μουσχαρούδια, καλά γρουνούδια» ( αυτά στους Γκουζούρηδες).
Όταν τελειώσαμε όλο το χωριό, η ώρα είχε περάσει, ήταν μετά τις 4 το πρωί. Στις 5ο Ρωμιός ο Γιώργος άρχισε να χτυπάει πανηγυρικά τα σήμαντρα!
« Το τάλαντο, το τάλαντο, ή τον Αδάμ, τον Αδάμ» και μετά τη μεγαλοπρεπή καμπάνα, που άκούγονταν μέχρι το Καβάκι.
Στου Μπιλίδκου δίπλα καθίσαμε και οι τέσσερις και είδαμε τι μαζέψαμε- κάναμε λογαριασμό- και χαμογελώντας διαλυθήκαμε για τα σπίτια μας. Στο σπίτι με περίμενε η μάνα μ να πάμε στην Εκκλησία.Η ώρα 5. Δεν μπορούσα να πώ όχι,
Έβαλα τα καλά μου και δρόμο. Ανάψαμε κερί και μπήκαμε μέσα στο ναό. Είχε αρκετό κόσμο. Και παιδιά μικρά- Πού βρέθκαν τα μικρά;
Μόλις χτυπούσε η καμπάνα σταματούσαν τα κάλαντα κι τα πιδούδια σταματούσαν τον Αηβασίλη, μαζεύονταν σπίτι κι από κεί όλοι μαζί( όλη η οικογένεια) στην Εκκλησία, όλου του χωριό!
Εγώ πήγα στο στασίδι δίπλα στον τότε γέροντα ψάλτη, τόν άγαπητό και σεβαστό μου δάσκαλο Χρήστο Μελάχρη.. Η Ακολουθία βρισκόταν ακόμη στην αρχή. Πιέζοντας τις φωνητικες του χορδές ο Μελάχρης προσπαθούσε να άκουστεί.
Μα ο Ναός μεγάλος, ο κόσμος μαζευόταν και μιλούσαν, κι ο καημένος ο ψάλτης τάνυζε το λαιμό του ν΄ακούγεται « Δεύτε ίδωμεν πιστοί πού εγεννήθη ο Χριστός’ . « σήμερον ο Χριστός έν Βηθλεέμ γεννάται εκ Παρθένου» απαντούσε ο Βαγγέλς Μαυρουδής με τη δυνατή του φωνή απ αριστερά και κάπου κάπου ο Μπαρμπα Χριστόδουλος Στυλιανός( Ναι βρί πιδίμ, η γνωστή του φράση)Ήθελα και γώ νά, ψάλω λίγο μά δεν τολμούσα μπροστά σε τέτοια θηρία, ντρέπουμαν κι όλας.
Η ώρα περνούσε, ο ναός γέμιζε μεχρι που κατά το τέλος δε χωρούσε Ο Παπανικόλας γεμάτος χαρά,.κελεηδούσε.
Κι όταν βγήκε στην Ωραία Πύλη και κάλεσε τους χριστιανούς να κοινωνήσουν, τότε άρχισε τα κλάματα από συγκίνηση. Μπράβο σας χριστιανοί μ’ .
Αυτό θα πεί Χριστούγεννα.
Χριστούγεννα χωρίς Κοινωνία δεν είναι Χριστούγεννα.
Μαζί με τους άλλους πήγα κι εγώ και πλημμύρισα χαρά που κοινώνησα Πήραμε το δρόμο για το σπίτι.
Κάναμε « χρόνια πολλά» κι εγώ φίλησα τά χέρια των γονέων μου και του παππού μου Γιώργου.
Αααα! Πότε πέρασαν τόσα χρόνια! πού είναι τέτοια Χρστούγεννα, όμορφα, σεμνά, ντροπαλά, γεμάτα χαμόγελα , κέφια και χαράκαι, βέβαιαα, ευλάβεια…
Τά δάκρυα μου θαμπώνουν τα μάτια και τώρα. Το τραπέζι μας ευωδίαζε.
Πάντα τα Χριστούγεννα η μάνα μ’ μαγείρευε κότα γεμιστή- Άλλο πράγμα νοστιμιά. Και στο τέλος έβαζε ένα σινί γεμάτο σαραγλί πάνω στο τραπέζι κι όλοι γεύονταν με τη σειρά την υλική γλύκα μετα την πνευματική στο ναό- την θεία κοινωνία.
Αναπολώ έντονα- τώρα στα γεράματά μου τις γιορτές εκείνες και παρακαλώ τά παιδιά μου, τα εγγόνια μου και τους νέους Στεφανιώτες να γιορτάζουν κι αυτοί έτσι με σεβασμό, ευλάβεια και ευσέβεια ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ, ασπαζόμενοι τις είκόνες όχι μόνο του Γεννηθέντος Χριστού μά όλες παίρνοντας πλούσια την ευλογία του Θεού.
Με το ναό γεμάτο.
Να μη ξεχάσω: όλοι το απόγεμα να πάτε στον Εσπερινό του Αγίου Στεφάνου- Είναι ντροπή να βρίσκονται στο ναό το απόγευμα 10 ή 15 ΄ άτομα, άνδρες κι γυναίκες, Κείνα τα χρόνια ο ναός ήταν γεμάτος, ο Εσπερινός πανηγυρικός.
Ο Αγιος Στέφανος είναι κι αυτός προστάτης του χωριού και πρέπει να τον τιμούμε.
Σας παρακαλώ πολύ γεμίστε φέτος το ναό κι τις δυό μέρες.
Να δείτε πως θα νιώσετε άλλοι άνθρωποι, ευλογημένοι και ίδιαίτερα χαρούμενοι.
Ας υποδεχθούμε όλοι τον γεννηθέντα Χριστό κι ΄άς ανοίξουμε τήν καρδιά μας να τον στερεώσουμε μέσα μας, ώστε να είναι πραγματική η ευλογία του συνεχώς και να αισθανόμαστε χαρούμενοι, μια χαρά που θα βγαίνει απ τά σπλάγχνα μας και θα ευωδιάζει Χριστό.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ- ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΙΙ ΟΛΟΙ.
Θυμηθειτε κι μένα λίγο, σήμερα, θα μού είναι ζεστή παρηγοριά.
Εγώ πάντα τέτοια μέρα είμαι με τη φαντασία μου στο χωριό κι χαιρετώ όλους τους συμπατριώτες μου με το ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ. Κρατάτε πάντα τα έθιμα, είναι η ψυχή μας και η ζωή του χωριού.
Χριστούγεννα 2022
