Siesta, schlafchen, nap, υπνάκος. Παρών σε πολλές κουλτούρες του πλανήτη, ο μεσημεριανός ύπνος συγκαταλέγεται στους παράγοντες που προσδιορίζουν την ποιότητα ζωής.
Σύμφωνα με τις τελευταίες στατιστικές, το 40-60% του ενήλικου πληθυσμού παγκοσμίως παίρνει έναν υπνάκο το μεσημέρι. Όσον αφορά το βραδινό ύπνο, οι ενήλικες θα πρέπει να κοιμούνται επτά με εννέα ώρες για να καλύπτουν τις ανάγκες του οργανισμού τους.
Ωστόσο έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στο δυτικό κόσμο αποδεικνύουν ότι οι περισσότεροι κοιμούνται κατά μέσο όρο 6,8 ώρες τις καθημερινές. Έχουμε φτάσει στο σημείο να θεωρούμε τον ύπνο περισσότερο πολυτέλεια παρά ανάγκη.
Κι όμως, αν μπορούσαμε να κοιμηθούμε το μεσημέρι για να αναπληρώσουμε το χαμένο βραδινό ύπνο, θα ήμασταν πιο αποδοτικοί στη δουλειά και στο σπίτι. Σε ό,τι αφορά τη διάρκεια του μεσημεριανού ύπνου, 20-30 λεπτά είναι αρκετά για να σε αναζωογονήσουν και να γεμίσουν τις μπαταρίες σου με ενέργεια, ώστε να αντεπεξέλθεις στις υποχρεώσεις της υπόλοιπης μέρας.
Μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα άτομα που κοιμούνται επαρκώς το βράδυ και καταφέρνουν να ξεκουράζονται και κατά τη διάρκεια της μέρας έχουν πιο δυνατή μνήμη, ενώ καταφέρνουν να μειώσουν τις ορμόνες που ευθύνονται για το στρες.
Γιατί κάνει καλό;
Ο μεσημεριανός ύπνος είναι εξίσου ευεργετικός με το βραδινό: Αναζωογονεί και προκαλεί εγρήγορση. Σε μία πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Neuroscience εξετάστηκε η δυνατότητα εκμάθησης ενός παιχνιδιού σε υπολογιστή από δύο ομάδες: από εκείνους που κοιμούνται το μεσημέρι και όσους τον αποφεύγουν.
Σημειωτέον ότι όλοι οι συμμετέχοντες κοιμόντουσαν κατά μέσο όρο 7 ½ ώρες το βράδυ, με τη διαφορά ότι η μία ομάδα κοιμόταν για μισή ώρα το μεσημέρι. Οι ερευνητές μάθαιναν το παιχνίδι στα άτομα και των δύο ομάδων και στη συνέχεια εξέταζαν τις δεξιότητές τους μία φορά το πρωί και μία το απόγευμα.
Τα συμπεράσματα της μελέτης απέδειξαν ότι όσοι κοιμόντουσαν το μεσημέρι παρουσίαζαν 50% μεγαλύτερη δεξιότητα στο παιχνίδι από τους υπόλοιπους, πράγμα που επιβεβαιώνει ότι ο μεσημεριανός ύπνος συμβάλλει στη διαδικασία της μάθησης.
Υπάρχει ιδανική ώρα;
Σε γενικές γραμμές, η καλύτερη ώρα για το μεσημεριανό ύπνο είναι μεταξύ 1 με 2.30 το μεσημέρι: Είναι ακριβώς οι ώρες που νιώθεις την ανάγκη για κάτι γλυκό ή για ένα διπλό εσπρέσο. Όσο για τη διάρκεια του μεσημεριανού ύπνου, 20-30 λεπτά είναι ιδανικά.
Σ’ αυτό το διάστημα περνάμε από το 1ο στο 2ο στάδιο ύπνου, από το οποίο μπορούμε να ξυπνήσουμε πολύ εύκολα και κατά τη διάρκειά του μειώνεται η μυϊκή δραστηριότητα χωρίς όμως να σταματάει, ενώ τα εγκεφαλικά κύματα μόλις αρχίζουν να επιβραδύνονται.
Αντίθετα, αν αφεθούμε και κοιμηθούμε περισσότερο από 30 λεπτά, είναι πολύ πιθανό να περάσουμε στο 3ο και στο 4ο στάδιο ύπνου και να περάσουμε ξάγρυπνοι το βράδυ.
