Πάνω από μια δεκαετία η ελληνική κοινωνία και ελληνική οικονομία ταλανίζεται από τον βραχνά του ιδιωτικού χρέους, που απειλεί το βιοτικό επίπεδο των πολιτών και ναρκοθετεί τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας.
Για το ΠΑΣΟΚ η επίλυση του ζητήματος του ιδιωτικού χρέους δεν επιδέχεται άλλης αναβολής.
Υπονομεύει την κοινωνική συνοχή και την προοπτική ανάκαμψης της οικονομίας, εφόσον ο φόβος που προκαλούν τα “κόκκινα” δάνεια οδηγεί σε οικονομική αδράνεια.
Απέναντι στη στρατηγική της κυβέρνησης, που επιδιώκει να κερδίζει χρόνο, πηγαίνει μέχρι εκεί που της επιτρέπουν οι servicers και τα funds, ενώ κάθε πολιτική της απόφαση για το ιδιωτικό χρέος από το 2020 ως σήμερα έχει διαψευστεί από την πραγματικότητα, το ΠΑΣΟΚ έχει καταθέσει μια σειρά προτάσεων από το 2019 που στοχεύουν:
• Στη βιώσιμη ρύθμιση συνολικά του ιδιωτικού χρέους
• Στον αδιαπραγμάτευτο ρόλο της πολιτείας – και όχι των servicers – στην άσκηση πολιτικής στο θέμα του ιδιωτικού χρέους και της κύριας κατοικίας
• Στην προστασία των πραγματικά αδύναμων οφειλετών και δανειοληπτών από την απώλεια της κύριας κατοικίας
• Στην επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών και οφειλετών
• Στην παροχή πραγματικής δεύτερης ευκαιρίας για όσους βρέθηκαν στη δίνη της κρίσης
• Στην επιβολή κανόνων και την προστασία των δικαιωμάτων των δανειοληπτών έναντι των servicers
• Στην αποφυγή αφελληνισμού της επιχειρηματικότητας και την προστασία της αγροτικής γης
Για εμάς η οικονομική ανάπτυξη, οι εξαγωγές, οι επενδύσεις, η ανταγωνιστικότητα, η καινοτομία και η παραγωγικότητα των επιχειρήσεων είναι το μέσο για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων και της μεσαίας τάξης.
Την πραγματική μείωση των ανισοτήτων, την ουσιαστική προστασία των αδυνάμων και την αναγέννηση της ελπίδας για καλύτερη ζωή, ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους που βιώνουν χειρότερα από κάθε άλλον την έλλειψη ευκαιριών για να οικοδομήσουν μία καλύτερη ζωή.
Χρειάζεται μία άλλη οικονομική πολιτική και όχι μία επίπλαστη εικόνα που φτιασιδώνεται από επιμέρους δείκτες, αφήνοντας εκτός συζήτησης χρόνιες παθογένειες και διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, που η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη δεν έχει καμία διάθεση να αντιμετωπίσει και να μεταρρυθμίσει.
Ο κ. Μητσοτάκης και η Κυβέρνηση του πιστεύουν ότι, για να σώσουμε τους δανειολήπτες πρέπει να έχουμε δυνατές τράπεζες.
Εμείς ως ΠΑΣΟΚ, πιστεύουμε ότι, για να σώσουμε τις τράπεζες πρέπει να έχουνε δυνατούς δανειολήπτες.
Από αυτήν, τη θεμελιώδη διαφορά πηγάζει η διαφορετική μας νοοτροπία.
Γι’ αυτό, το ΠΑΣΟΚ τα τελευταία δεν έφερε μόνο μια πρόταση για τα δάνεια και το ιδιωτικό χρέος:
Έφερε επτά:
• Και τον νόμο Κατσέλη που ήταν νόμος ΠΑΣΟΚ για την προστασία της πρώτης κατοικίας.
• Και για την προστασία της παραγωγικής αγροτικής γης.
• Και για τη δυνατότητα εξαγοράς τού δανείου, πριν αυτό μεταβιβαστεί.
• Και για τον συμψηφισμό για οφειλές, προς το δημόσιο και για τις δόσεις αποπληρωμής.
• Και γι’ αυτούς που είχαν δανειστεί με ελβετικό φράγκο.
• Και για τους εγγυητές.
• Και για τους κανόνες δεοντολογίας των funds.
Και αν παρατηρήσετε προσεκτικά τις προτάσεις μας θα δείτε κάτι κοινό.
Αφορούν ανθρώπους.
Όχι τράπεζες.
Αφορούν ανθρώπους που, αν νιώσουν πιο δυνατοί θα κάνουν και τις τράπεζες πιο δυνατές.
Διότι θα μπουν στην παραγωγική διαδικασία.
Αφορούν χιλιάδες νοικοκυριά που σήμερα είναι στην οικονομική αδράνεια, διότι έκαναν ένα λάθος μέσα σε τρεις απανωτές κρίσεις.
Αν λοιπόν ο κ. Μητσοτάκης και η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν μπορούν να δουν τον άνθρωπο πίσω από το δάνειο, ας δούνε τουλάχιστον ότι οι άνθρωποι που μπορούν να απογειώσουν την οικονομία με τη δουλειά, την κατανάλωση και τις επενδύσεις τους, είναι σήμερα με τα χέρια δεμένα.
Και ότι αυτό το Νομοσχέδιο, δεν τα λύνει.
Γι’ αυτό ως ΠΑΣΟΚ δεν μπορούμε να ψηφίσουμε το Νομοσχέδιο στη σημερινή του μορφή.
Διότι είναι ένα Νομοσχέδιο που λέει ότι λύνει το πρόβλημα, ενώ στην πραγματικότητα αγοράζει μόνο χρόνο για την Κυβέρνηση, τις τράπεζες και τα funds.
Δεν είναι το Νομοσχέδιο που χρειάζεται η ελληνική κοινωνία.
Και επειδή είπαμε ότι θα κάνουμε υπεύθυνη, προγραμματική αντιπολίτευση, προτείνουμε συγκεκριμένα μέτρα:
• την επαναφορά του νόμου 3869/2010, με επικαιροποιημένα κριτήρια
• Πλαίσιο προσωρινής προστασίας για όσους αποδεδειγμένα είναι ευάλωτοι ή έχει μεταβληθεί ραγδαία η οικονομική τους κατάσταση λόγω των συνεχιζόμενων κρίσεων και για τα δύο αυτά έχουμε ήδη καταθέσει σχετική νομοθετική ρύθμιση.
• Θέλουμε ο δανειολήπτης να μπορεί να ρυθμίσει την οφειλή του με βάση τις αρχές, τα κριτήρια και τις λύσεις του Κώδικα Δεοντολογίας, ο οποίος πρέπει να καταστεί υποχρεωτικός και να έχει τη δυνατότητα προσφυγής σε ανεξάρτητες επιτροπές που θα ελέγχουν επί της ουσίας τη ρύθμιση.
• Οι πιστωτές που δεν συμμετέχουν στον εξωδικαστικό συμβιβασμό με ουσιαστικές προτάσεις, να μην μπορούν να προχωρούν σε πλειστηριασμούς ή να επιβαρύνουν τον οφειλέτη με τόκους υπερημερίας.
• Ο δανειολήπτης πρέπει να έχει τη δυνατότητα να αντιπροτείνει ρύθμιση και αυτή να αξιολογηθεί, χωρίς να φοβάται την απευθείας απόρριψη από την πλατφόρμα ή τον διαχειριστή δανείων που οδηγεί σε κατάσχεση και πλειστηριασμό.
• Οι τράπεζες και οι servicers να υποχρεούνται, πριν τη μεταβίβαση του δανείου ή την πώλησή του στη δευτερογενή αγορά, να κάνουν πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν μπορούν να ενεργοποιηθούν μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης. Το ΠΑΣΟΚ, ήδη από το 2019 είχε καταθέσει τροπολογία για το δικαίωμα αγοράς του δανείου από τον δανειολήπτη, πριν καταλήξει στο fund, με συγκεκριμένα βέβαια κριτήρια και όχι γενικά και οριζόντια. Η πρόταση αυτή είχε απορριφθεί από την κυβέρνηση της ΝΔ.
• Για τους αγρότες και κτηνοτρόφους που κινδυνεύουν να χάσουν την περιουσία τους προτείνουμε την προστασία της αγροτικής γης, που απειλείται με κατάσχεση και αποτελεί το μοναδικό μέσο επιβίωσης για επαγγελματίες αγρότες και κτηνοτρόφους
• Οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο είναι 80.000 και πρέπει να τους προστατεύσουμε με μια ρύθμιση, που δίνει το κόστος αύξησης της συναλλαγματικής ισοτιμίας, 1/3 προς τον δανειολήπτη, 2/3 προς το τραπεζικό ίδρυμα. Επίσης, η πρόταση μας σε σχέση με το ελβετικό φράγκο είναι οι δόσεις να μειωθούν κατά 40%, ενώ το τελικό ποσό που θα πληρώσουν είναι 15% μεγαλύτερο σε σχέση με το αν ελάμβαναν το ίδιο ποσό δανείου σε ευρώ.
• Για τους εγγυητές δανείων: Οριοθέτηση της οφειλής του εγγυητή, στις περιπτώσεις που το δάνειο έχει μεταβιβαστεί σε fund, στο ύψος που προκύπτει με την εφαρμογή μεθόδου υπολογισμού ανάλογης με αυτή που θα ισχύει για το δικαίωμα προαίρεσης στην αγορά του δανείου
• Για τα δάνεια παλιννοστούντων: Βιώσιμη λύση για τα περίπου 40.000 στεγαστικά δάνεια των συμπατριωτών μας παλιννοστούντων ομογενών.
Προτείνεται να ισχύσει και για τα δάνεια αυτής της κατηγορίας η επιτυχής ρύθμιση των αντίστοιχων δανείων του ΟΕΚ.
Η βιώσιμη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους, η επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών, η προστασία της κύριας κατοικίας, η πραγματική δεύτερη ευκαιρία και μια λύση αξιοπρέπειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, η αποφυγή αφελληνισμού της επιχειρηματικότητας αποτελούν βασική πολιτική προτεραιότητα του ΠΑΣΟΚ.
Γι’ αυτό ακριβώς ανοίγει και πάλι τη συζήτηση για τα κόκκινα δάνεια και τη βιωσιμότητα επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Γιατί εμείς δε μιλούμε για αριθμούς. Μιλούμε για ανθρώπους.
Γιάννης Στάνκογλου: Πήγα από Αθήνα – Θεσσαλονίκη και την έπιασα να… με απατά
