Οι πρόσφυγες από το Σκοπό της Ανατολικής Θράκης που εγκαταστάθηκαν στον
Ελλαδικό χώρο και ιδιαίτερα, οι αγρότες, στο Νέο Σκοπό Σερρών, έφεραν μαζί τους,
μεταξύ άλλων τεχνών, την τέχνη του ΒΕΛΟΝΙΣΙΟΥ που αφορά χειροτεχνήματα
φτιαγμένα με το βελόνι ραψίματος και πολύ λεπτή άσπρη κλωστή, η οποία δένεται
σε κόμπους και σταδιακά σχηματίζει, κατά κανόνα, μοναδικές συνθέσεις.
Φαίνεται ότι η τέχνη του ΒΕΛΟΝΙΣΙΟΥ ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στον Παλαιό και
Νέο Σκοπό και πιθανά ασκούνταν, περιορισμένα, σε άλλα μέρη του Νομού Σερρών.
Οι γυναίκες του χωριού κατά κανόνα, διέδιδαν την τέχνη, όμως δίσταζαν να δώσουν
σε άλλες γυναίκες τις καινούργιες ιδιαίτερες συνθέσεις που έφτιαχναν.
Μάθαιναν τους κόμπους, το μέτρημα, κάποια αρχικά σχέδια και στη συνέχεια η
κάθε γυναίκα, με τη δημιουργικότητα και τη φαντασία της δημιουργούσε τα δικά
της σχέδια. Αποτελούν «έργα ψυχής και χειρών», έκφραση του εσωτερικού
πλούτου των γυναικών του Σκοπού, του διαλόγου με τον εαυτό τους.
Το ΒΕΛΟΝΙΣΙΟ είχε ξεχωριστή θέση σε σχέση με τα άλλα εργόχειρα και θεωρείτο ιδιαίτερο,
ανώτερο, για την «καλή την ώρα» ή για το «καλό», όπως ανέφεραν σε συνεντεύξεις
τους πολλές γυναίκες.
Το ΒΕΛΟΝΙΣΙΟ έπαιξε σημαντικό κοινωνικό ρόλο στον Σκοπό και τον Νέο Σκοπό,
λειτούργησε ως μέσο: παροχής ψυχικής ηρεμίας, αυτοσυγκέντρωσης, αξιοποίησης
του ελεύθερου χρόνου, οικονομικής στήριξης για κάποιες οικογένειες οι οποίες
εμπορεύονταν τα χειροτεχνήματα, πολύτιμο δώρο σε ιδιαίτερες περιστάσεις.
Όπως εξομολογείται μια παλιά τεχνίτρια, «μου άρεσε πολύ το ΒΕΛΟΝΙΣΙΟ γιατί ξέδινα,
έφευγε η στεναχώρια μου», και οι κάτοικοι, τόσο του Παλαιού όσο και του Νέου
Σκοπού, πέρασαν πολλές δυσκολίες και στενοχώριες.
Είχε διάφορες χρήσεις, ως αυτόνομο εργόχειρο: τραπεζομάντηλα, σεμέν, καρεδάκια, δισκόπανα, σουβέρ κλπ., ή ως τελείωμα, ή μέρος κάποιου ρούχου, ή υφάσματος: πένσες, γιακαδάκια, ποδιές, μανίκια, νυφικά, νυχτικιές, κομπινεζόν, εσώρουχα κλπ.
Η έκθεση οργανώνεται, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από την
ίδρυση του Νέου Σκοπού, στον χώρο του πρώην κινηματογράφου «CINE ΕΜΙΡΛΗΣ»,
θα εγκαινιασθεί την Κυριακή 23 Ιουλίου 2023, ώρα 20.00 και θα παραμείνει ανοικτή
μέχρι το τέλος Αυγούστου, σε συγκεκριμένες ημέρες και ώρες.
Επισκέψεις μετά από συνεννόηση με τις κυρίες: Ροδιανή Πάτηνιου-Εμιρλή
6936183840, Ευδοκία Δουλγέρη-Ζαφειριάδου 6976860264.
Την Γενική Επιμέλεια της έκθεσης έχει ο καθηγητής κ. Αριστοτέλης Νανιόπουλος
ενώ κύριος στόχος της έκθεσης είναι η απόδοση αξίας στην εξαιρετική τέχνη του
ΒΕΛΟΝΙΣΙΟΥ και η πιθανή ένταξή της στην άυλη κληρονομιά της χώρας μας και του
κόσμου.
Η έκθεση οργανώνεται από την ΦΙΛΟΠΤΩΧΟ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ Κυριών και Δεσποινίδων
Νέου Σκοπού «Η ΑΝΘΟΥΣΑ» και την εθελοντική ομάδα DESMOS of SKOPOS με τη
στήριξη της ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΣΕΡΡΩΝ, του ΔΗΜΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑ,
ΧΟΡΗΓΩΝ και πολλών ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ του Νέου Σκοπού.
Επικοινωνία: Δουκαίνη Ζαπριάνου-Χηνοπούλου, πρόεδρος «ΑΝΘΟΥΣΑΣ»,
6973853577, email: [email protected] Καθηγητής Αριστοτέλης
Νανιόπουλος 6944186625, email: [email protected]
