Ο κτηνίατρος Βασίλης Πετρίδης (κτηνιατρείο VETLIFE) γράφει στο περιοδικό SocialProfile για την περιοδοντική νόσο και πώς να την αποτρέψετε!
Τι είναι η περιοδοντική νόσος;
Το περιοδόντιο είναι η δομή που περιβάλλει και υποστηρίζει το δόντι. Περιλαμβάνει τον περιοδοντικό σύνδεσμο που συγκρατεί το δόντι στο φατνίο – και τα ούλα.
Στην περιοδοντική νόσο, ολόκληρο ή μέρος του περιοδοντικού συνδέσμου καταστρέφεται και το ούλο υποχωρεί με αποτέλεσμα την απώλεια του δοντιού.
Σοβαρή περιοδοντική νόσος σε ενήλικο σκύλο
Πώς τα σκυλιά παθαίνουν την περιοδοντική νόσο;
Περισσότερα από τα τρία τέταρτα των σκύλων άνω των τεσσάρων ετών έχουν περιοδοντική νόσο.
Η περιοδοντική νόσος ξεκινά με το σχηματισμό πλάκας, μια διαφανής συγκολλητική ουσία που αποτελείται από πρωτεΐνες, κύτταρα και βακτήρια που αφαιρούμε καθαρίζοντας τα δόντια μας με το βούρτσισμα.
Η πλάκα αρχίζει να σχηματίζεται δώδεκα ώρες μετά τον οδοντικό καθαρισμό και, εάν δεν αφαιρεθεί, αντιδρά με μεταλλικά άλατα στην τροφή για να σχηματίσει την οδοντική τρυγία (πέτρα δοντιών).
Η πέτρα ερεθίζει τα ούλα, αλλάζοντας το pH του στόματος και την ισορροπία, μετατρέποντας το οξύ pH σε αλκαλικό, με αποτέλεσμα να ξεκινά η υπέρμετρη ανάπτυξη των βακτηρίων στα δόντια.
Τα υποπροϊόντα αυτών των βακτηρίων που αναπτύσσονται σε μεγάλους αριθμούς, “τρώνε” το περιοδόντιο των δοντιών οδηγώντας τελικά σε απώλεια του δοντιού.
Τα τέσσερα στάδια της περιοδοντικής νόσου είναι:
Στάδιο 1 (ουλίτιδα) – φλεγμονή και πιθανό πρήξιμο της γραμμής των ούλων.
Στάδιο 2 (πρώιμη περιοδοντίτιδα) – τα ούλα αιμορραγούν όταν ερεθιστούν και παρέχουν λιγότερη υποστήριξη στο δόντι.
Στάδιο 3 (εγκατεστημένη περιοδοντίτιδα) – το ούλο υποχωρεί αρκετά από τη φυσιολογική θέση του στο δόντι, δίνοντας ακόμη λιγότερη υποστήριξη στους οδόντες .
Στάδιο 4 (προχωρημένη περιοδοντίτιδα) – το δόντι αρχίζει να ταλαντεύεται.
Πολλές φορές η εναπόθεση οδοντικής τρυγίας είναι τόσο μεγάλη που σχεδόν δεν φαίνονται τα δόντια!
Πώς διαγιγνώσκεται η περιοδοντική νόσος;
Οι ακτινογραφίες του εσωτερικού του στόματος των σκύλων σας δίνουν στον κτηνίατρό σας διαφορετικές εικόνες των δοντιών.
Η εξέταση των ούλων χρησιμοποιώντας το κατάλληλο περιοδοντικό οδοντιατρικό εργαλείο ανιχνεύει τυχόν αλλαγές στον μαλακό ιστό του στόματος .
Η πέτρα που κρύβεται κάτω από τη γραμμή των ούλων είναι η κύρια αιτία προβλημάτων.
Περιέχει βακτήρια που θα επιτεθούν στον περιβάλλοντα ιστό των ούλων προκαλώντας επώδυνη φλεγμονή («ουλίτιδα») και η λοίμωξη μπορεί να εντοπιστεί μέχρι τις ρίζες των δοντιών.
Το πύον που τυχόν μπορεί να δημιουργηθεί, μπορεί να συσσωρευτεί στις ρίζες των δοντιών και να σχηματίσει ένα επώδυνο απόστημα.
Αυτή η φλεγμονή φθείρει τον ιστό από τα ούλα, τα οστά και τα δόντια και, καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, τα δόντια θα χαλαρώσουν και θα πέσουν .
Τα βακτήρια και οι τοξίνες που παράγουν μπορούν επίσης να εισέλθουν στη ροή του αίματος και να προκαλέσουν βλάβη σε όλο το σώμα και σε όργανα όπως τα νεφρά, η καρδιά και το ήπαρ.
Πώς αποτρέπεται η περιοδοντική νόσος;
Το βούρτσισμα των δοντιών είναι το κλειδί για την πρόληψη της νόσου καθώς είναι μια εύκολη διαδικασία για τα περισσότερα μικρά ζώα.
- Βήμα 1 (επιλέξτε μια οδοντόβουρτσα σκύλου) – διατίθενται πολλοί τύποι, συμπεριλαμβανομένης μίνι βούρτσας που ταιριάζει στο δείκτη του χεριού σας.
- Βήμα 2 (επιλέξτε μια οδοντόκρεμα σκύλου) – Χρησιμοποιείται μόνο κτηνιατρικές οδοντόκρεμες που περιέχουν ένζυμα και βοηθούν στον έλεγχο της πλάκας, όπως και φθόριο για τον έλεγχο των βακτηρίων. Μην χρησιμοποιείτε ποτέ ανθρώπινες οδοντόκρεμες αφού αυτές περιέχουν μαγειρική σόδα, απορρυπαντικές ουσίες ή αλάτι, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται γαστρεντερολογικές διαταραχές από την κατάποση τους.
- Βήμα 3 (τεχνική βουρτσίσματος) – τοποθετήστε την οδοντόκρεμα μεταξύ των τριχών της οδοντόβουρτσας και όχι πάνω τους, για να επιτρέψετε στην πάστα να περάσει τον μέγιστο δυνατό χρόνο πάνω στα δόντια.
Τα περισσότερα κατοικίδια δέχονται το βούρτσισμα εάν προσεγγιστούν με ευγενικό και ήρεμο τρόπο.
Ξεκινήστε όταν είναι νεαρά στην ηλικία αφού είναι αρκετά εύκολο σαν διαδικασία, αλλά ακόμη και τα μεγαλύτερα σε ηλικία κατοικίδια μπορούν να δεχτούν τη διαδικασία πιο εύκολα απ΄ ότι περιμένουμε.
Ξεκινήστε αργά, χρησιμοποιώντας αρχικά ένα μαλακό πανί για να σκουπίσετε τα δόντια, την μπροστινή και την πίσω επιφάνεια του δοντιού, με τον ίδιο τρόπο που τελικά θα χρησιμοποιήσετε την οδοντόβουρτσα.
Κάνετε αυτό δύο φορές την ημέρα και μετά από περίπου δύο εβδομάδες το σκυλί σας θα εξοικειωθεί με την όλη διαδικασία.
Στη συνέχεια, πάρτε την οδοντόβουρτσα, βυθίστε την σε ζεστό νερό και αρχίστε να βουρτσίζετε δύο φορές την ημέρα για αρκετές ημέρες, προσθέτοντας την οδοντόκρεμα μόνο όταν το κατοικίδιο ζώο σας δεχτεί αυτό το βούρτσισμα.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η οδοντική νόσος;
Εάν στο κατοικίδιο ζώο σας έχει προχωρήσει η ασθένεια και έχει προφανή πόνο, ο Κτηνίατρός σας μπορεί να χρειαστεί να κάνει ακτινογραφίες στη κεφαλή του ζώου σας (υπό βαθιά ηρέμηση) για να δει εάν υπάρχουν βαθιά αποστήματα.
Τυχόν χαλαρά δόντια θα πρέπει να αφαιρεθούν επειδή η ασθένεια είναι πολύ προχωρημένη για να αντιμετωπιστεί.
Ο Κτηνίατρός σας μπορεί να χρειαστεί να σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικά πριν κάνετε οποιαδήποτε οδοντιατρική πράξη εάν υπάρχουν ενδείξεις μόλυνσης ή και οδοντιατρικό καθαρισμό .
Ο οδοντιατρικός καθαρισμός θα αφαιρέσει την πέτρα και θα καθαρίσει τα υπόλοιπα δόντια, συνήθως με μια μηχανή υπερήχων, που με ανώδυνο και αναίμακτο τρόπο αφαιρεί με ασφάλεια όλες τις εναποθέσεις τρυγίας.
Ωστόσο και εφόσον είναι αναπόφευκτο να μην εμφανιστεί ξανά η πλάκα, για να διατηρήσετε τα δόντια του σκύλου σας σε καλή κατάσταση, είναι πιθανό να χρειάζεται τακτικός οδοντιατρικός καθαρισμός, σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα σε διαστήματα μεταξύ έξι και δώδεκα μηνών.
Είτε με την οδοντόβουρτσα είτε με τη μίνι βούρτσα δείκτη χειρός , τα δόντια πρέπει να βουρτσίζονται 2 φορές ημερησίως!
Θα βοηθήσει μια αλλαγή στη διατροφή ώστε ελέγξει τις οδοντικές ασθένειες;
Στην άγρια φύση, τα δόντια του κατοικίδιου ζώου σας θα ήταν πολύ πιο καθαρά, διότι η διατροφή του θα περιείχε σκληρότερα υλικά από αυτά που βρίσκονται σε εμπορικά κονσερβοποιημένα ή συσκευασμένα τρόφιμα.
Οι γάτες και οι σκύλοι τρώνε φυσικά τα κόκαλα, τη γούνα, κ.λπ. των θηραμάτων τους που φθείρουν τις εναποθέσεις τρυγίας πάνω στα δόντια.
Η αντικατάσταση μαλακών τροφών με ξηρά ή ινώδη υλικά θα επιβραδύνει τη συσσώρευση πλάκας και επιπλέον η μάσηση βοηθά στον έλεγχο της λοίμωξης επειδή διεγείρει την παραγωγή σάλιου που έχει φυσικές αντιβιοτικές ιδιότητες.
Ένας καλός τρόπος για να αναγκάσετε το ζώο σας να ενεργοποιεί τη διαδικασία της μάσησης , είναι να αγοράζετε κροκέτες μεγαλύτερες σε μέγεθος από ότι έχει συνηθίσει, με αποτέλεσμα να τις μασάει για περισσότερη ώρα.
Υπάρχουν ειδικές κτηνιατρικές κλινικές δίαιτες διαθέσιμες για να βοηθήσουν στη διατήρηση των καθαρών δοντιών ,με κροκέτες σε μέγεθος και σχήμα ειδικά σχεδιασμένες για κάθε ζώο.
Ζητήστε περαιτέρω συμβουλές από τον Κτηνίατρό σας.
Το τακτικό βούρτσισμα κάθε μέρα ή τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα θα μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο του κατοικίδιου ζώου σας να υποστεί σοβαρά οδοντιατρικής φύσης προβλήματα ή να χρειαστεί συχνή γενική αναισθησία για τη θεραπεία της προχωρημένης οδοντικής νόσου.
