Aναλυτικά παρουσιάζεται η ομιλία του βουλευτή Σερρών Κώστα Μπούμπα για την επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Εθνικός Κλιματικός Νόμος-Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή».
Κοιτάξτε να δείτε, αναφέρθηκε κατ’ άρθρον ο Ειδικός Αγορητής της Ελληνικής Λύσης, ο οικονομολόγος κ. Βιλιάρδος. Αυτή η σπουδή να πάμε στην κλιματική ουδετερότητα, βεβαίως για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το φαινόμενο αυτής της κλιματικής αλλαγής – κρίσης στον πλανήτη, είναι σωστό αλλά νομίζω ότι η προσγείωση αυτή θα είναι πάρα πολύ ανώμαλη. Αυτό το λέω διότι κατ’ αρχάς, τις λανθασμένες πολιτικές και των ελληνικών κυβερνήσεων από το 1995, καλείται να τις πληρώσει από την τσέπη του ο ελληνικός λαός.
Τι θέλω να πω. Υπήρχε η Συνθήκη του Κιότο, το 1995, που υποχρέωνε την Ελλάδα να μειώσει τις εκπομπές ρύπων, του αποτυπώματος του διοξειδίου του άνθρακα, μέχρι και 25%, με μια επικύρωση που κάναμε το 2002. Και δεν κάναμε απολύτως τίποτα. Με αποτέλεσμα, και εμείς και άλλα κράτη της Γηραιάς και δη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να τρέχουμε και να μην φτάνουμε. Αλλά, τι γίνεται, όμως; Θα πρέπει η χώρα μας -και κάθε χώρα ξεχωριστά- να δει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Τι μπορούμε να βελτιώσουμε; Τι παράταση χρονική μπορούμε να δώσουμε, για να μπορέσουν να ανακουφιστούν και τα λαϊκά στρώματα των φορολογούμενων πολιτών;
Μπαίνω, λοιπόν, στα στοιχεία σε ότι αφορά την ηλεκτροκίνηση, χωρίς να πάω στις λεπτομέρειες που λέτε ότι το ένα τέταρτο στα εταιρικά αυτοκίνητα πρέπει να είναι ηλεκτρικά, μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα.
Καταρχάς, από τα 5.247.295 αυτοκίνητα, που κυκλοφορούν στην Ελλάδα, ο μέσος όρος ηλικίας είναι λίγο πιο πάνω από τα 16 έτη, ενώ στην Ευρώπη είναι τελείως διαφορετικά τα πράγματα. Εντάξει, δεν μιλάμε για το Λουξεμβούργο, όπου ο μέσος όρος ηλικίας είναι 6 έτη. Εμείς είμαστε στην ίδια κατηγορία με τη Λιθουανία, τη Ρουμανία και κάποιες άλλες χώρες της Βαλτικής. Δηλαδή, στην Ελλάδα π.χ. έχουμε 489 αυτοκίνητα ανά χίλιους κατοίκους, ενώ στην Ευρώπη είναι διαφορετικά τα νούμερα -πολύ περισσότερα. Να μην σας κουράζω με αριθμούς. Το 91,1 % είναι βενζινοκίνητα, σύμφωνα με στοιχεία του 2019 –δεν ξέρω τι μπορεί να έχει αλλάξει. Μόλις το 8,1% είναι ντίζελ και μόλις το 0,5% των 5 εκ. οχημάτων είναι υβριδικά. Άρα, θέλουμε πολύ χρόνο.
Θέλουμε μια εξειδίκευση. Εκείνο που θα φοβούνται οι εταιρείες, ώστε να πάρουν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, σε πρώτη φάση θα είναι το σέρβις, η συντήρηση. Άρα, πρέπει να προχωρήσουμε σε ένα κύκλο Ημερίδων, όπου θα εξειδικευτούν μηχανικοί στη νέα τεχνολογία. Αυτό, όμως, πρέπει να γίνει με επιδοτήσεις. Δεν υπάρχουν χρήματα να εξειδικευτούν μηχανικοί, για να προλάβουν το χρονικό διάστημα, το οργανόγραμμα και το χρονοδιάγραμμα που βάζετε, κύριε Υπουργέ, με το νέο νόμο περί κλιματικής ουδετερότητας.
Να σας θυμίσω, όταν είχαμε τους περιβόητους καταλύτες, πόσος καιρός χρειάστηκε να προσαρμοστούν πάνω σε αυτοκίνητα. Πολλώ δε μάλλον τώρα, που αλλάζει άρδην ό,τι αφορά στην τεχνολογία του ηλεκτρικού αυτοκινήτου.
Άρα, λοιπόν, μπαίνουν ερωτηματικά. Θα είμαι ικανοποιημένος από το σέρβις; Κάθε πότε πρέπει να κάνω σέρβις; Θα πει η εταιρεία -γιατί θα είναι εταιρικά τα αυτοκίνητα- «εγώ θέλω τα αυτοκίνητα αυτά να έχουν και τις ανάλογες επιδόσεις για μεταφορά εμπορευμάτων». Άρα, θα έχουν, με βάση την ηλεκτρική ενέργεια, τις ανάλογες επιδόσεις; Θα πρέπει να μου το διαβεβαιώνει αυτό ο κατασκευαστής; Μπαίνουν πολλά ερωτηματικά, αλλά κυρίως θα ξεκινήσουμε με την εξειδίκευση των μηχανικών, για να υπάρχει μία ενημέρωση.
Τώρα, ας αφήσουμε λίγο την ηλεκτροκίνηση και να πάμε στα φωτοβολταϊκά. Διάβασα με προσοχή μια συνέντευξη του κυρίου Αμυρά, που έλεγε ότι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δεν είναι αυτή που θα δώσει την άδεια σε ότι αφορά στην εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών. Είναι και δημοσιογράφος παράλληλα, εκτός από Υπουργός -να το δεχτώ.
Όμως, εδώ, έχουν γίνει λάθη επί των λαθών, έχουν γίνει καταγγελίες σε ότι αφορά τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά. Και θα περίμενα, κύριε Πρόεδρε, τουλάχιστον από τους βουλευτές που είναι νομικοί, να δουν το θέμα πιο διεξοδικά.
Θα τα πούμε και στην Ολομέλεια.
Για παράδειγμα, αυτό που καταγγέλλει ο καθηγητής Πανεπιστημίου κ. Ζερδελής για τα φωτοβολταϊκά στη Στερεά Ελλάδα, όπου μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες πήραν τη γη μέσα από τα χέρια από μικρούς ακτήμονες, χωρίς να προσκομίσουν τίτλους ιδιοκτησίας. Αυτό το καταγγέλλει και ο Αγροτικός Σύλλογος Λιβαδειάς για τις 6.400 αιτήσεις και μας βάζει σε έναν προβληματισμό. Διότι, όταν οι κτηνοτρόφοι ή οι αγρότες πάνε στα δικαστήρια, τότε διαπιστώνουν ότι το χωράφι, η γη τους, τούς έφυγε μέσα από τα χέρια και πήγε σε μια κατασκευαστική εταιρεία, η οποία παρανόμως εγκατέστησε φωτοβολταϊκό πάρκο. Μάλιστα, τότε επεμβαίνει ξανά η εταιρεία, όπως λένε ο κ. Ζερδελής και ο Αγροτικός συνεταιρισμός. Στην Ελληνική Λύση μιλάμε με στοιχεία. Δεν τα λέω εγώ, δεν τα λένε οι συνάδελφοί μου. Τα λένε αυτοί οι άνθρωποι που σας αναφέρω. Λέγεται, λοιπόν, ότι εκεί έγινε η μεγάλη παρανομία και έτσι υπάρχει μια δυσπιστία στο πώς γίνονται τα φωτοβολταϊκά πάρκα.
Τι γίνεται, όμως, τώρα; Το να πάμε να βάλουμε εμείς φωτοβολταϊκά πάρκα σε γαίες υψηλής απόδοσης, εκεί έχει ως αποτέλεσμα να μειωθεί η καλλιέργεια των χωραφιών. Διότι, εδώ, πρόκειται για συμβάσεις 15 και 20 ετών. Αντιλαμβάνεστε ότι τον κάμπο, την παραγωγή, τις καλλιέργειες, τις έχουμε άμεση ανάγκη. Θα έπρεπε, λοιπόν, εκεί να υπάρχει μια πιο συγκεκριμένη και πιο αυστηρή χωροθέτηση.
Το ίδιο γίνεται και στα λεγόμενα αιολικά πάρκα. Υπάρχουν καταγγελίες για 20.000 με 22.000 ανεμογεννήτριες, σε 14 νησιά. Έχουμε τους Έλληνες αρχαιολόγους που καταγγέλλουν, στα Στύρα της Εύβοιας, το τι έχει γίνει. Διαβάζω ότι έχουμε ένα χωριό, στα Κουλέντια Λακωνίας, όπου, ενώ εκκρεμούσε δικαστική προσφυγή των κατοίκων προς το ΣτΕ, ήδη είχε αποπερατωθεί το έργο με το αιολικό πάρκο, σε περιοχές υψίστου κάλλους, σε περιοχές NATURA και σε περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Αυτά τα λένε συγκεκριμένοι Σύλλογοι.
Εσείς, κύριε Αμυρά, μπορεί να βάλατε τα 6 βουνά σε υψηλή προστασία και καλά κάνατε, αλλά, για παράδειγμα, ο κύριος Γιαννόπουλος, που είναι Πανεπιστημιακός Καθηγητής και φυσιολάτρης, κάνει επώνυμες καταγγελίες, για το πως κινδυνεύουν τα Άγραφα.
Θέλω να πω ότι αυτή η σπουδή στην Ελλάδα, ξέρετε, μας διακατέχει λόγω της ιδιοσυγκρασίας του Έλληνα. Αν κάνει κάτι κάποιος τρέχουν όλοι και μετά κάνουν το ίδιο, με αποτέλεσμα να έχουμε μία, θα λέγαμε, όχι απλά κωλυσιεργία, να έχουμε ένα τέλμα και αρνητικά αποτελέσματα. Αυτό είναι στην ιδιοσυγκρασία του Έλληνα. Δηλαδή, άμα γεμίσουμε ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά στη χώρα σε περιοχές με καλές αποδοτικής καλλιέργειας, σε περιοχές υψίστου αρχιτεκτονικού κάλλους που προσελκύουμε τουρίστες, τότε, θα κάνουμε μια μεγάλη ζημιά στο περιβάλλον. Διότι, εκεί για να γίνουν ανεμογεννήτριες χρειάζεται διαπλάτυνση του δρόμου, τσιμεντένιες βάσεις, ηλεκτροφόρα καλώδια, χωρίς ακόμη να έχουμε προβλέψει και τους χώρους αποθήκευσης, όπως λένε οι μελέτες για τα αιολικά πάρκα.
Εγώ θα περίμενα στον νέο νόμο για την κλιματική αλλαγή, πρώτον, να υπάρχει ένα πρόγραμμα χωροθέτησης, να ολοκληρώσουμε και τα δάση, να δούμε ποιες είναι οι καθαρόαιμα προστατευόμενες περιοχές. Επειδή υπάρχει μεγάλη μόλυνση στο υπέδαφος, θα ήθελα ένα γενναίο πρόγραμμα μέσα σε αυτό τον νόμο «απονιτοποίησης». Υπάρχει πολύ μεγάλο πρόβλημα, όπως ο Λουδίας ποταμός, ο Στρυμόνας, στο νομό Σερρών, ο Έβρος, ο Αξιός. Δηλαδή, μεγάλα ποτάμια με επιβαρυμένη μόλυνση λόγω και των φερτών υλών από άλλες χώρες, απ’ όπου πηγάζουν, αλλά και με την ανεξέλεγκτη χρήση φυτοφαρμάκων.
Άρα, λοιπόν, εκεί μια και μιλάμε για τον πρωτογενή τομέα, κάτι πρέπει να γίνει σοβαρά πάνω σε αυτό το ζήτημα. Να δούμε και ένα ειδικό πρόγραμμα, αν μιλάμε για ένα καθαρό περιβάλλον και για μία κλιματική ουδετερότητα στα μολυσμένα ποτάμια και στις λίμνες.
Δεύτερον, θα ήθελα από την κυβέρνηση να υπάρχει ένα ολοκληρωμένο μπάτζετ σε ό,τι αφορά τη δύναμη των υδάτων. Η Ελβετία, το έχει κάνει, η οποία έχει ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο. Κύριε Πρόεδρε, σας έλεγα και την άλλη φορά, ότι το 32% περίπου θα το κάνουμε με τη δύναμη των υδάτων.
Τι θέλω να πω;
Δείτε τι λέει ένας άλλος Πανεπιστημιακός Καθηγητής, ο κ. Πρίφτης, που μπορούμε να εκμεταλλευθούμε πάμπολλα μικρά υδροηλεκτρικά εργοστάσια και να έχουμε ένα σημαντικό ποσοστό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Εδώ ακόμη εκκρεμεί το φράγμα των Κρεμαστών, που μπορεί να δώσει. Η δύναμη του νερού είναι μεγάλη και το περιβάλλον είναι πιο καθαρό μέσω του νερού, γιατί δεν χρειάζονται σιδηροκατασκευές για το νερό, όπως γίνεται με τα φωτοβολταϊκά ή τις ανεμογεννήτριες.
Σε ό,τι αφορά το βιολογικό καθαρισμό. Δεν μπορούμε σήμερα να μιλάμε ότι θα πάμε σε κλιματική ουδετερότητα, αν δεν επιλύσουμε το πρόβλημα των βιολογικών καθαρισμών στον μεγάλο αστικό ιστό της χώρας. Υπάρχει πρόβλημα και με τις σωληνώσεις αμιάντου και με ελλειπή ανακύκλωση του νερού και των υπολειμμάτων.
Εδώ, δηλαδή, τι έγινε;
Στις αρχές του 2000, έπρεπε να γίνουν ενημερωτικές Ημερίδες, να ενημερωθούν οι δήμοι, οι τοπικές κοινωνίες σε ό,τι αφορά τις ανεξέλεγκτες χωματερές που πληρώσαμε και πληρώνουμε ουκ ολίγα πρόστιμα. Τα χρήματα πήγαν αλλού, σε άλλες δράσεις, οι τοπικές κοινωνίες ήταν ανενημέρωτες και σήμερα υπάρχουν μόνο σύγχρονες χωματερές.
Δεν υπάρχει ουσιαστική διαλογή στο κύτταρο για να έχουμε μια κομποστοποίηση και ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων. Είμαστε η τελευταία χώρα της Ευρώπης γι’ αυτό και μιλάμε μετά για κλιματική ουδετερότητα.
Ωραία όλα αυτά, αλλά ξέρετε αυτό που λέει και ένας μεγάλος γκουρού, Αυστριακός, το έχω ξαναπεί στη Βουλή, όταν μιλάς για ανάπτυξη δεν βάζεις μόνο στόχους, προσπαθείς να απαλλαγείς από τα βαρίδια και τα λάθη του παρελθόντος. Εμείς δεν το κάναμε αυτό.
Σήμερα έρχεται στη Βουλή προς ψήφιση το νομοσχέδιο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και για τον πρωτογενή τομέα και δεν έχουμε αλλάξει νομοθετικό πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς που σχετίζεται με το περιβάλλον, όπως έλεγα και την άλλη φορά η γεωθερμία.
Δεν μπορούμε σήμερα να μιλάμε για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και να μην εκμεταλλευόμαστε το ζεστό νερό της «μάνας» ελληνικής γης. Να το κάνουμε επιτέλους Α.Π.Ε., να μπορούν και οι αγρότες να προχωρήσουν σε μια οργανωμένη παραγωγή μέσω θερμοκηπίων.
Δεν μπορούμε σήμερα να μιλάμε, ενώ έχουμε τεράστιο πρόβλημα με το νερό και θα το διαπιστώσουμε, δυστυχώς, τα επόμενα χρόνια. Φανταστείτε ότι, αν διαβάσετε τα αποθέματα νερού στον πλανήτη, ανέκαθεν, μόνο το 6% του νερού παγκοσμίως -τρομερό το νούμερο- είναι πόσιμο. Εμείς πάμε ακόμη να ποτίζουμε με καρούλια και χάνετε νερό, χωρίς να έχουμε ένα επιστημονικό σχέδιο, ένα στρατηγικό σχέδιο κατάρτισης για standing άρδευση, όπως στο Ισραήλ, για να γλιτώσουμε και να κάνουμε οικονομία στο νερό.
Εν πάση περιπτώσει, προσωπικά θέλω ένα πιο αναλυτικό πρόγραμμα του Υπουργείου και για το Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπης», το περιβόητο Horizon Europe. Εγώ, προσπαθώ να δω για τις νέες τεχνολογίες και πώς θα συνάδει αυτό στην προστασία του περιβάλλοντος.
Για τα νέα ενεργειακά κτίρια. Πάνω από ένα εκατομμύριο κτίρια στην Ελλάδα, πρέπει να γίνουν ενεργειακά, σε ένα πολύ μικρό σύντομο χρονικό διάστημα.
Και ερωτώ: Τα υλικά που θα τοποθετηθούν, δεν χρειάζεται μία εξειδίκευση και σε επιστημονικό επίπεδο;
Δεν είμαστε έτοιμοι.
Καλό το νομοσχέδιο, αλλά «η ανώμαλη προσγείωση, θα δημιουργήσει κοινωνικές αντιδράσεις» και ότι αυτό συνεπάγεται.
Υπάρχουν και άλλα θέματα για να μην μακρηγορώ, κύριε Πρόεδρε και σας ευχαριστώ που με ακούσατε. Πάντως, θέλει προσοχή, θέλει σοβαρότητα και θέλει ναι μεν επιμονή, αλλά βασικά υπομονή. Πολύ γρήγορα τα βλέπω όλα αυτά και αντιλαμβάνεστε ότι θα δημιουργήσει πάρα πολλούς κοινωνικούς τριγμούς, φοβία και ανησυχίες.
