Κατά τη διάρκεια της νύχτας θέλουμε να κοιμόμαστε γαλήνια και ποιοτικά ώστε να αποκαταστήσουμε τη χαμένη ενέργεια.
Παρ’ όλα αυτά δεν τα καταφέρνουμε όλοι πάντα. Κάποιοι από μας, όσο κοιμούνται βιώνουν δυσάρεστες και παράξενες καταστάσεις.
Οι επιστήμονες προσπάθησαν να τις ερμηνεύσουν, αλλά δυστυχώς σε πολλά ερωτήματα δεν κατάφεραν να βρουν απαντήσεις. Πολλές εμπειρίες, λοιπόν, που βιώνονται την ώρα του ύπνου παραμένουν ένα μυστήριο για την επιστήμη μέχρι και σήμερα.
Το ερώτημα είναι, τι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα γι’ αυτές. Την απάντηση σας τη δίνουμε παρακάτω.
Παράλυση ύπνου
Ποια είναι η αίσθηση: Το άτομο ξυπνά τη νύχτα και δεν μπορεί να κινηθεί. Επίσης έχει τρομακτικές ψευδαισθήσεις κι αισθάνεται ότι υπάρχει και κάποιος άλλος στο δωμάτιο. Στην αρχαιότητα, αυτή η κατάσταση συνδέθηκε με αταξίες και διαολιές των κακών πνευμάτων.
Γιατί συμβαίνει: Κανονικά, όταν κοιμόμαστε παραλύουμε και δεν μπορούμε να υπνοβατούμε ή κάτι άλλο παρόμοιο. Με την παράλυση ύπνου, οι μύες μας “σβήνουν” όταν ο εγκέφαλος είναι ξύπνιος.
Περίπου το 7% του πληθυσμού έχει παρουσιάσει παράλυση ύπνου τουλάχιστον μία φορά. Λένε ότι αυτό είναι πιο πιθανό να σας συμβεί αν κοιμάστε ανάσκελα.
Υπναγωγικές ψευδαισθήσεις
Ποια είναι η αίσθηση: Όταν ένα άτομο είναι στα πρόθυρα του ύπνου, αλλά είναι ακόμη ξύπνιο, βλέπει παράξενες εικόνες μπροστά στα μάτια του. Συχνά αυτά είναι τρομακτικά πρόσωπα και φανταστικά πλάσματα.
Γιατί συμβαίνει: Αυτός είναι ένας από τους λίγους τύπους ψευδαισθήσεων που μπορεί να έχουν διανοητικά υγιείς άνθρωποι. Τα παιδιά τις έχουν συχνότερα και μπορεί να είναι αυτός ο λόγος για τον οποίο δε θέλουν να κοιμηθούν. Τέτοιες ψευδαισθήσεις μπορεί να οφείλονται στο άγχος ή πιο απλά σε μια πολύ καλή φαντασία. Μπορούν επίσης να εμφανιστούν αν πάτε για ύπνο αφού έχετε πιει αρκετό αλκοόλ.
Ύπνος με παραμιλητό
Ποια είναι η αίσθηση: Συνήθως, το άτομο που βιώνει αυτή την εμπειρία δεν έχει ιδέα γι ‘αυτό. Η κατάσταση αυτή δεν είναι καθόλου επικίνδυνη από ψυχολογική άποψη. Ο μόνος κίνδυνος που διατρέχει ένα άτομο με τέτοιο πρόβλημα, είναι να ανησυχεί μήπως μαρτυρήσει τα μυστικά του.
Γιατί συμβαίνει: Οι άντρες και τα παιδιά είναι πιο επιρρεπείς και ο λόγος είναι το άγχος. Η ψυχή του ατόμου προσπαθεί να αντισταθεί με ό, τι στην πραγματικότητα δε συμφωνεί.
Ένα όνειρο μέσα σε ένα όνειρο
Ποια είναι η αίσθηση: Το άτομο βλέπει ένα όνειρο, ξυπνά, αλλά παρ’ όλα αυτά συνεχίζουν να του συμβαίνουν παράξενα πράγματα. Καταλαβαίνει ότι ονειρευόταν μόνο όταν ξυπνήσει. Αυτό έχει ως θέμα η ταινία Inception. Μετά την επιτυχία της ταινίας, πολλοί άνθρωποι ανέφεραν ότι αντιμετώπισαν αυτό το φαινόμενο.
Γιατί συμβαίνει: Οι εσωτεριστές (αστρολόγοι κλπ) πιστεύουν ότι αν έχετε ένα τέτοιο όνειρο, αυτό δείχνει την προδιάθεσή σας στις πνευματικές πρακτικές. Η επίσημη επιστήμη δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί συμβαίνει αυτό.
Υπνοβασία
Ποια είναι η αίσθηση: Αυτή η κατάσταση είναι το αντίθετο της παράλυσης του ύπνου. Η συνείδηση δηλαδή κοιμάται, αλλά δεν παρατηρείται μυϊκή παράλυση. Στον ύπνο τους, οι υπνοβάτες μπορούν να περπατήσουν, να καθαρίσουν ή ακόμα και να φύγουν από το σπίτι, κάτι που είναι συχνά πολύ επικίνδυνο. Το πρωί, δεν θυμούνται τίποτα.
Γιατί συμβαίνει: Η υπνοβασία συμβαίνει περίπου στο 4.6-10.3% του πληθυσμού, ενώ τα παιδιά επηρεάζονται συχνότερα . Η αιτία είναι ακόμα άγνωστη, όπως και οι μέθοδοι θεραπείας.
Σύνδρομο της έκρηξης του κεφαλιού
Ποια είναι η αίσθηση: Το άτομο ξυπνάει από την αίσθηση μιας δυνατής έκρηξης ή ενός χτυπήματος. Μερικές φορές ο ήχος μοιάζει εκκωφαντικός. Μπορεί να συνοδεύεται από ένα αυξανόμενο βουητό ή μια λάμψη. Το φαινόμενο δεν είναι επικίνδυνο, αλλά φοβίζει τους ανθρώπους. Ορισμένοι πιστεύουν ότι είχαν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Γιατί συμβαίνει αυτό: Αυτό συμβαίνει όταν, για κάποιο λόγο, υπάρχει μια αύξηση της νευρικής δραστηριότητας στις περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την επεξεργασία του ήχου. Μερικές φορές το σύνδρομο συνδέεται με την αϋπνία ή το jet lag.
Άπνοια στον ύπνο
Ποια είναι η αίσθηση: Η άπνοια στον ύπνο είναι η ξαφνική διακοπή της αναπνοής σε ένα όνειρο, που έχει ως αποτέλεσμα το άτομο να ξυπνάει. Μειώνεται η ποιότητα του ύπνου, ο εγκέφαλος έχει έλλειψη οξυγόνου και ο ύπνος γίνεται λιγοστός. Επίσης, κατά τη διάρκεια μιας άπνοιας, η αρτηριακή πίεση παρουσιάζει διακυμάνσεις, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν καρδιακά προβλήματα.
Γιατί συμβαίνει: Κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι μύες του φάρυγγα χαλαρώνουν, κάτι που μερικές φορές οδηγεί σε απόφραξη των αεραγωγών. Η παχυσαρκία, το κάπνισμα και η γήρανση αυξάνουν τον κίνδυνο. Το αστείο είναι ότι, μπορεί κανείς να μετριάσει την άπνοια, παίζοντας το didgeridoo, ένα αυστραλιανό πνευστό όργανο.
Επαναλαμβανόμενα όνειρα
Ποια είναι η αίσθηση: Πιθανόν όλοι σας να είχατε κάποια στιγμή παράξενα επαναλαμβανόμενα όνειρα, τα οποία αναπαράγουν συνεχώς την ίδια πλοκή.
Γιατί συμβαίνει: Οι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι ο εγκέφαλός μας χρησιμοποιεί τέτοια όνειρα για να δώσει προσοχή σε κάτι που δεν παρατηρήσαμε στην καθημερινότητά μας. Αυτές οι ιστορίες θα επιστρέψουν μέχρι να επιλυθεί η κατάσταση.
Πτώση πάνω στο κρεβάτι
Ποια είναι η αίσθηση: Μερικές φορές νιώθουμε σαν να μας έριξαν στο κρεβάτι μας από ψηλά και ξυπνάμε αμέσως. Μερικές φορές πριν από αυτό, ονειρευόμαστε ότι πετάμε ή ότι στροβιλιζόμαστε και πέφτουμε . Ένα συναίσθημα μάλλον κάπως δυσάρεστο.
Γιατί συμβαίνει: Ο ύπνος είναι παρόμοιος με τον θάνατο, γιατί ο καρδιακός παλμός και η αναπνοή επιβραδύνεται κι ο μυϊκός τόνος μειώνεται. Ο εγκέφαλος «φοβάται» κατά κάποιον τρόπο και το αντιλαμβάνεται αυτό ως έναν πραγματικό θάνατο. Το αποτέλεσμα είναι να ελέγχει αν το άτομο είναι ζωντανό, στέλνοντας ωθήσεις στους μύες.
Εξωσωματική εμπειρία
Ποια είναι η αίσθηση: Πρόκειται για ένα νευροψυχολογικό φαινόμενο κατά το οποίο ένα άτομο, μισο-κοιμισμένο και μισο-ξύπνιο, βλέπει τον εαυτό του από το ένα μέρος έξω από το σώμα του. Για τους μυστικιστές και τους αποκρυφιστές, αυτό επιβεβαιώνει την ύπαρξη της ψυχής.
Γιατί συμβαίνει: Το φαινόμενο είναι πολύ δύσκολο να μελετηθεί. Ενώ οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι υπάρχει η ψευδαίσθηση της απομάκρυνσης από το σώμα, δεν είναι σαφές πώς λειτουργεί και γιατί προκύπτει. Δεν είναι επίσης σαφές πώς να το αντιμετωπίσετε. Ωστόσο, κάποιοι ξέρουν πώς να τους συμβεί ηθελημένα αυτή η εμπειρία. Το κάνουν έτσι ώστε να επεκτείνουν τα όρια των γνωστικών δυνατοτήτων τους.
Ξαφνική επιφοίτηση κατά τη διάρκεια του ύπνου
Ποια είναι η αίσθηση: Μερικές φορές δεν μπορούμε να βρούμε μια λύση σε ένα πρόβλημα για μεγάλο χρονικό διάστημα, και έτσι συνεχώς το σκεφτόμαστε. Ξαφνικά σε ένα όνειρο, ο εγκέφαλος μας δίνει την ιδέα. Τώρα το πιο σημαντικό είναι να τη θυμόμαστε όταν θα ξυπνήσουμε. Ο Ντμίτρι Μεντελέεβ, ρώσος χημικός, είχε εμμονή με τη δημιουργία ενός περιοδικού πίνακα στοιχείων – και στη συνέχεια τον είδε σε ένα όνειρο. Κάτι παρόμοιο συνέβη και με τον χημικό Αύγουστο Κεκουλέ, όταν ονειρεύτηκε τη φόρμουλα για το βενζόλιο.
Γιατί συμβαίνει: Μερικές φορές το υποσυνείδητό μας γνωρίζει ήδη την απάντηση, η οποία δεν έχει φτάσει ακόμη στη συνείδησή μας. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, το υποσυνείδητο είναι πιο ενεργό και μπορεί να προσφέρει διορατικότητα. Ο ύπνος είναι υπέροχος, αλλά μερικές φορές έρχεται με ακόμη περισσότερα προνόμια.
