Γράφει ο Μάρκος Μπόλαρης
Πορεύεται ο Μεγάλος Βασιλιάς των Περσών ο Ξέρξης, μετά την άλωση της Αιγύπτου , εναντίον της Αθήνας, «ου πρότερον παύσομαι πριν ή έλω τε και πυρώσω τας Αθήνας, οί γε εμέ και πατέρα τον εμόν υπήρξαν άδικα ποιούντες»,
είχε διακηρύξει στο πολεμικό συμβούλιο, έχει ζεύξει πλέον τον Ελλήσποντο, έχει διανοίξει την διώρυγα στον λαιμό της χερσονήσου του Άθωνος, έχει γεφυρώσει τον ποταμό Στρυμόνα, και νάτος τώρα ,
πορεύεται από τις Σάρδεις της Λυδίας προς την ακτή των Στενών της Έλλης, με όλη την δύναμη του πολυεθνικού στρατεύματός του.
Κι ο Ηρόδοτος από την Αλικαρνασσό της Μικρασίας, σαν να κάθεται επί παρατηρητηρίου μας περιγράφει την πορεία του εκστρατευτικού σώματος και την βασιλική πομπή , «ηγέοντο δε πρώτοι σκευοφόροι τε και τα υποζύγια, μετά δε τούτους στρατός παντοίως εθνέων αναμίξ» κι αφού είχαν προπορευτεί οι μισοί απ’ αυτούς , πάνω από ένα εκατομμύριο στρατιώτες , τότες , αφήνοντας κενό,
ακολουθούσαν επίλεκτοι χίλιοι ιππείς Πέρσες και μετά χίλιοι λογχοφόροι, επιλεγμένοι από τους καλύτερους , πεζοί με τις λόγχες στραμμένες προς το έδαφος , κι ύστερα δέκα άλογα από την Νησαία της Περσίας που τρέπει τα καλύτερα άλογα, και πίσω από αυτά , «Άρμα Διός ιρόν επετέτακτο»,
το ιερό Άρμα του Διός είχε ταχθεί στην πομπή , το οποίο έσυραν οκτώ λευκοί ίπποι, πίσω δε από το άρμα ακολουθούσε πεζός ο ηνίοχος κρατώντας τα χαλινάρια, επειδή ποτέ σ’ αυτό το Άρμα άνθρωπος δεν ανεβαίνει, και πίσω απ’ αυτό ο Μεγάλος Βασιλιάς ο Ξέρξης πάνω στο άρμα του που το σύρουν άλογα από την Νησαία , …
Λοιπόν,
φροντιστήριο ιστορίας θα κάνουμε σήμερα ;
Ηρόδοτο και Ξέρξη και Σάρδεις ;
Προς θεού !
Δεν προτίθεμαι !
Όμως να,
καθώς γυρίζουν οι καιροί κι οι χρόνοι,
κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη,
δός της κλώτσο να γυρίσει, παραμύθι ν’ αρχινίσει,
όμως να που
μετά την ναυμαχία στη Σαλαμίνα «οι αμφί Ξέρξην επισχόντες ημέρας ολίγας εξήλαυναν ες Βοιωτούς … έδοξε δε Μαρδονίω προπέμψαι τον Βασιλέα …», πανικός !
Κι ο Ξέρξης τον «Μαρδόνιον εν Θετταλίη καταλιπών αυτός επορεύετο κατά τάχος ες τον Ελλήσποντον», οι δε στρατιώτες του μη έχοντες πλέον ον επιμελητεία και τρόφιμα «αρπάζοντες εσιτέοντο» αρπαζαν ότι έβρισκαν και «δένδρων τον φλοιόν και φύλλα καταδρέποντες ήσθιον»,
πείνα μαύρη , και φλούδες από δέντρα έτρωγαν και χορτάρι της γής και φύλλα από τα δέντρα, «επιλαβών δε λοιμός τε τον στρατόν και δυσεντερίη κατ’ οδόν έφθειρε», κι έδωσε εντολή ο Βασιλιάς τους αρρώστους να τους εγκαταλείπουν στις πόλεις που συναντούσαν .
Και έτσι
πολλούς αρρώστους στρατιώτες τους άφησε να τους περιποιηθούν και να τους τρέφουν στην Θεσσαλία και στην Μακεδονία και κάποιους «εν Σίρι της Παιονίας» .
Κάπως έτσι μνημονεύεται
για πρώτη φορά στην ιστορία μιά πόλη ,
η πόλη των Σερρών,
προνόμιο πράγματι μέγιστο γιά μιά πόλη να αναφέρεται στα γραπτά του Πατέρα της Ιστορίας , του Ηρόδοτου,
προνόμιο μάλιστα που αναδεικνύεται ως εξαιρετικό , όταν η πόλη αυτή που μνημονεύεται στην Ουρανία , το Βιβλίον Η’ του Αλικαρνασσέως ιστορικού, εξακολουθεί υφίσταται , αδιαλείπτως στο διάβα της ιστορίας , παρά τις καταστροφές και τις δηώσεις, τις κατακτήσεις και τις πυρκαγιές ,
πράγματι προνόμιο μέγιστο που, κατά την ταπεινή άποψη του γράφοντος, τρέπεται σε προγονική παρακαταθήκη και σε ευθύνη για τους σημερινούς της κατοίκους.
Όμως ο Ηρόδοτος,
δεν αρκέστηκε στην απλή και μόνον αναφορά
του ονόματος της πόλεως των Παιόνων,
εν Σίρι της Παιονίης,
αλλά αμέσως την συναρμόζει με ιστορικά γεγονότα
και μάλιστα
με τον ιρόν άρμα του Διός,
αφού , τώρα , στην εξιστόρηση της ατάκτου οπισθοχώρησης του Μεγάλου Βασιλιά, του Ξέρξη, που στα περσικά μεταφράζεται πολεμιστής, εάν και δεν μας έπεισε γιά τέτοιες ικανότητες ο Ξέρξης,
τώρα ο Ηρόδοτος,
βρίσκει την ευκαιρία να μας ενημερώσει
πως στα Σέρρας είχε αφήσει το ιερό άρμα του Διός όταν βάδιζε κατά της Ελλάδος,
«ένθα», λέει, «και το ιρόν άρμα καταλιπών του Διός ούτε επί την Ελλάδας ήλαυνε»,
και τώρα , α ! τώρα,
«απιών ουκ απέλαβε»,
τώρα φεύγοντας δεν το πήρε πίσω,
κι ακούστε ιστορία , σαν παιδικό παραμύθι,
γιατί όταν τους ζήτησε ο Ξέρξης να το επιστρέψουν
οι Παίονες ισχυρίστηκαν ότι το είχαν δώσει στους Θράκες κι όταν το ζήτησε απ’ αυτούς ισχυρίστηκαν
«νεμομένας αρπασθήναι υπό των άνω Θρηίκων των περί τας πηγάς του Στρυμόνος οικημένων»,
πάει το Άρμα του Διός ,
πάει ο ολόχρυσος στολισμός του,
οι Παίονες, δήθεν, το δώσαν στους Θράκες,
απ’ τους Θράκες, τάχα, το άρπαξαν την ώρα που έβοσκαν τα άλογα στο λιβάδι οι Άνω Θράκες που κατοικούσαν στις πηγές του Στρυμόνα,
έτσι γίνεται άμα ηττηθείς
κι ας είσαι ο μεγάλος βασιλιάς,
όταν σπεύδεις δρομέως στον Ελλήσποντο
από φόβο μην σου κόψουν τις γέφυρες,
α ! Ξέρξη, τότες,
οι στρατιώτες πεθαίνουν από λοιμό και δυσεντερία
κι οι Παίονες θα ιδιοποιηθούν
προφασιζόμενοι προφάσεις εν αμαρτίαις,
οι Θράκες , μήπως , ή , άραγες , οι Άνω Θράκες,
καθώς στο λιβάδι βοσκούσαν τ’ άλογα,
α ! Ξέρξη , που είναι
η φανταχτερή πομπή των Σάρδεων,
που οι καβαλαραίοι οι πλουμιστοί,
που οι δορυφορούντες επίλεκτοι, μπρος και πίσω,
που τα καμαρωτά άλογα το Νήσαιο της Περσίδος, που ο ηνίοχος ο πεζός φέρων τους χαλινούς,
που οι Μήδοι κι οι Αιγύπτιοι, οι Λίβυοι και οι Λυδοί,
που η έπαρση κι η μαστίγωση του Ελλήσποντου,
οι Παίονες , εν Σίρι της Παιονίης,
το έχασαν το άρμα το ιρόν,
Άρμα ιρόν Διός,
οι Θράκες , μάλλον, οι Άνω Θράκες , σίγουρα,
τούτοι θα φταίνε , ή , μήπως …
μήπως ο πανικός, ο λοιμός κι η δυσεντερία,
ή, άραγες ,
να ‘ ναι ο Θεμιστοκλής ο Αθηναίος κι οι τριήρεις,
μέμνησο των Αθηναίων , Βασιλεύ,
κι έτσι,
σαν μάθημα, όχι της ιστορίας φροντιστηριακό,
μα της ζωής απόσταγμα,
έτσι κι αλλοιώς ιστορία δεν διαβάζουμε,
κι όταν την διαβάζουμε κέρδος δεν έχουμε,
αφού τα των ανθρώπων, ες αεί ,
κατά πως ο Θουκυδίδης μας κατέλιπεν,
κύκλους γράφουν,
κι έτσι κάπως, σαν ισχυρή υπόμνηση
της Ύβρης και της Τίσης , υπόμνηση
των ανθρωπίνων παθών και παθημάτων,
σαν υπενθύμιση της Νέμεσης
που διαδέχεται την υβριστική συμπεριφορά
των ανθρώπων, εννοώ και των μεγάλων και των μικρών βασιλιάδων,
ο Ηρόδοτος από την Αλικαρνασσό ,
συμπεριέλαβε στον κατάλογο των πόλεων της εποχής του και
την Σίριν των Παιόνων,
επωμίζοντάς μας τιμή κι ευθύνη !
Αναρωτιέμαι , απλώς,
εάν θα έχουμε έγνοια ποτές, ημείς οι επιγενόμενοι,
και οι περιλειπόμενοι,
τούτο το «άρμα Διός το ιρόν»
να ξαναβρούμε , το χρυσούν άρμα του Διός
από την λήθη ν’ ανακτήσουμε,
από την θρηικία αιχμαλωσία και τις προφάσεις …
τώρα που θα ελπίζουμε πως θα ξαναπιάσουμε
τα του Δήμου των Σιρινών απ’ την αρχή,
μήπως και το ανακτήσουμε
υπέρ της Πόλεως , λαμπράς ιστορίας εχούσης,
και του εν αυτή Λαού !
Ιδού η πρόκληση !
Τη Τρίτη στα Public παρουσίαση βιβλίου του Βασίλη Τζανακάρη
Θεόφιλος Λεονταρίδης: Η κυβέρνηση δίνει λύσεις στις ανάγκες των πολιτών
Μάρκος Μπόλαρης: Θέμα πολιτισμού η επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα!
