Γράφει ο Νότης Μαριάς*
Άλλη μια σημαντική ευκαιρία χάθηκε για την διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων καθώς ενώ Μητσοτάκης και Ανδρουλάκης συναντήθηκαν διαδοχικά με τον Καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σόλτς εντούτοις δεν τόλμησαν να θέσουν αυτό το μείζον εθνικό θέμα.
Και όλα αυτά ενώ σε λίγες ήμερες ο Ελληνικός λαός θα γιορτάσει την 81η επέτειο από την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου.
Πολύ δε περισσότερο καθώς το ζήτημα της διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων είναι εξαιρετικά επίκαιρο μιας και η Πολωνία διεκδικεί πλέον ποσό 1.3 τρισ. δολαρίων για πολεμικές επανορθώσεις από το Βερολίνο.
Η γερμανική πλευρά πλέον σφυροκοπείται αμείλικτα όχι μόνο από την Πολωνία που απαιτεί την καταβολή πολεμικών επανορθώσεων αλλά και από τη Ναμίμπια και την Εβραϊκή Οργάνωση «Conference on Jewish Material Claims Against Germany».
Έτσι παρότι η Γερμανία έχει ήδη συμφωνήσει από τον Σεπτέμβριο του 2021 να καταβάλει στη Ναμίμπια τουλάχιστον 1,1 δισ. δολάρια για την γενοκτονία που συντελέστηκε κατά τη γερμανική αποικιοκρατία στο διάστημα 1904-1908 στη Νοτιο-Δυτική Αφρική,
σημερινή Ναμίμπια, (https://www.dw.com 23/3/2023) οι φυλές Herero και Nama που ήταν άλλωστε και τα θύματα της γενοκτονίας απαιτούν πολύ μεγαλύτερα ποσά.
Από κοντά και η «Conference on Jewish Material Claims Against Germany» που για το έτος 2024 διασφάλισε την καταβολή εκ μέρους της Γερμανίας 1,4 δισ. δολαρίων στα εναπομείναντα θύματα του Ολοκαυτώματος (https://www.npr.org 15/6/2023) τα οποία τα τελευταία 70 χρόνια έχουν λάβει συνολικά 80 δισ. δολάρια.
Το κλίμα μάλιστα για την διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων είναι ακόμη πιο θετικό καθώς ΕΕ και ΗΠΑ έχουν ανοίξει το ζήτημα της καταβολής πολεμικών επανορθώσεων στην Ουκρανία εκ μέρους της Ρωσίας.
Και όμως οι Έλληνες ταγοί προτίμησαν να πετάξουν για άλλη μια φορά τη μπάλα στην εξέδρα.
Έτσι όπως προκύπτει από επίσημη ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ «σαράντα λεπτά διήρκησε η συνάντηση του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Νίκου Ανδρουλάκη με τον Καγκελάριο της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς» που έγινε στις 11 Νοεμβρίου 2023 στη Μάλαγα «στο περιθώριο του συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος».
Ειδικότερα «οι δύο άνδρες αντάλλαξαν απόψεις για την οικονομία, το προσφυγικό, τα Δυτικά Βαλκάνια και τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Γερμανός Καγκελάριος υπογράμμισε ότι παρακολουθεί τη δυναμική παρουσία του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις» (https://pasok.gr 11/3/2023).
Κουβέντα λοιπόν εκ μέρους του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ προς τον Σολτς για τις γερμανικές αποζημιώσεις για ένα ζήτημα που πάλεψε σθεναρά από τη δεκαετία του ’60 ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου ο οποίος μάλιστα ως πρωθυπουργός της χώρας με ρηματική διακήρυξη το 1995 απαίτησε από τη Γερμανία την εξόφληση των γερμανικών αποζημιώσεων.
Αλλά και ο Κυριακός Μητσοτάκης δεν πήγε πίσω. Πιστός στην τακτική του να μην δυσαρεστήσει το Βερολίνο δεν είπε κουβέντα στον Σολτς για τις γερμανικές αποζημιώσεις με τον οποίο συναντήθηκε στις 14/11/2023,
ακριβώς 28 ολόκληρα χρόνια από την ημέρα που ο τότε Έλληνας πρέσβης στη Γερμανία κ. Ι Μπουρλογιάννης επέδωσε στις 14 Νοεμβρίου 1995 στον υφυπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας κ. Χάρτμαν τη ρηματική διακοίνωση για τις γερμανικές αποζημιώσεις.
Σύμφωνα λοιπόν με την επίσημη ανακοίνωση «κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκε ολόκληρο το φάσμα των διμερών σχέσεων, καθώς και θέματα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος».
Αντί όμως ο Κυριάκος Μητσοτάκης να υπενθυμίσει στον Σόλτς τις γερμανικές υποχρεώσεις για καταβολή πολεμικών επανορθώσεων, εξόφληση του αναγκαστικού κατοχικού δανείου,
αποζημιώσεις των συγγενών των θυμάτων του Διστόμου και των άλλων ολοκαυτωμάτων, τελικά προτίμησε να δώσει έμφαση στις «θετικές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας», στις «μεταρρυθμίσεις», στην «ενεργειακή συνεργασία»,
στον «ρόλο που μπορεί να παίξει η Ελλάδα ως κόμβος μεταφοράς “πράσινης” ενέργειας προς τη νότια Γερμανία, καθώς και ως ενεργειακή γέφυρα της Μέσης Ανατολής και της Αιγύπτου με την Ευρώπη», στο «Μεταναστευτικό»,
στην «αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου της ΕΕ», στην «ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων» (www.primeminister.gr 14/11/2023).
Επιπλέον σύμφωνα με την ανακοίνωση ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε τον Όλαφ Σόλτς «για τις τελευταίες επαφές της ελληνικής με την τουρκική πλευρά».
Τέλος Μητσοτάκης και Σολτς «αντάλλαξαν επίσης απόψεις για διεθνή και περιφερειακά ζητήματα», με αιχμή τη Μέση Ανατολή, την Ανατολική Μεσόγειο, το Κυπριακό αλλά και «τις τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία».
Και ενώ η ΕΕ επικεντρώνεται πλέον στην διεκδίκηση ρωσικών αποζημιώσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία δυστυχώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν άδραξε την ευκαιρία να θέσει στον Σόλτς το ζήτημα των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα.
Έτσι ο Σόλτς πέρασε ««αβρόχοις ποσίν» στις συναντήσεις του με Μητσοτάκη και Ανδρουλάκη.
Δεν είχε γίνει βέβαια το ίδιο πριν από πέντε χρόνια όταν εμείς είχαμε την ευκαιρία να τον συναντήσουμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Πότε θα εξοφλήσετε το αναγκαστικό κατοχικό δάνειo;» ρώτησα τον τότε υπουργό οικονομικών της Γερμανίας Όλαφ Σολτς κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που συνεδρίασε στις Βρυξέλλες στις 12 Ιουλίου 2018 με μόνο προσκεκλημένο τον ίδιο τον Σολτς.
Αφού λοιπόν του επισήμανα ότι η Γερμανία ισχυρίζεται δήθεν ότι τηρεί τις υποχρεώσεις της εν συνεχεία του έθεσα το εύλογο ερώτημα πότε αυτός ως τότε υπουργός των οικονομικών της Γερμανίας θα εξοφλήσει το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο το οποίο επιβλήθηκε στην Ελλάδα από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής στις 14 Μαρτίου 1942.
Μάλιστα συνέχισα επισημαίνοντάς του ότι το Βερολίνο έχει καταστεί υπερήμερο μιας και από τον Απρίλιο του 1943 η Γερμανία άρχισε να εξοφλεί το δάνειο αυτό καταβάλλοντας εννέα δόσεις,
πλην όμως έκτοτε έπαυσε κάθε καταβολή του δανείου (https://www.notismarias.gr 12/7/2018).
Και κατέληξα επισημαίνοντας ότι καθώς έκτοτε παραμένει ανεξόφλητο το δάνειο αυτό, ανακύπτει το ερώτημα πότε θα γίνει η εξόφλησή του εκ μέρους της Γερμανίας και σε ποιες ενέργειες σκοπεύει να προβεί ο ίδιος ο Σολτς ως αρμόδιος υπουργός οικονομικών.
Όμως ο τότε υπουργός οικονομικών της Γερμανίας, ο οποίος προφανώς είχε συνηθίσει να του υποβάλλουν ερωτήσεις στα μέτρα του ενώ ήταν λαλίστατος για όλα τα θέματα ακόμη και για τις αποφάσεις του Eurogroup για την Ελλάδα,
καθώς επισήμανε ότι πρέπει να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα δηλαδή μειώσεις συντάξεων κλπ, εντούτοις δεν έβγαλε κουβέντα στην Ερώτηση που του έθεσα προκαλώντας τις διαμαρτυρίες τόσο τις δικές μου όσο και άλλων Ευρωβουλευτών από Γαλλία και Βέλγιο,
ενώ ο Ιταλός τότε Πρόεδρος της Επιτροπής ο οποίος με μεγάλη δυσκολία μου έδωσε το λόγο έσπευσε να προστατεύσει τον Σολτς όπως έκανε και σε αντίστοιχες περιπτώσεις όταν ο Ντράγκι είχε δεχθεί τα πυρά μου.
*Ο Νότης Μαριάς, Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ – Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής, [email protected]
Τάσος Χατζηβασιλείου: Η Ελλάδα έχει επιστρέψει στην καρδιά της Ευρώπης
Τάσος Χατζηβασιλείου: Τουρκία, ένας δύσκολος γεωπολιτικός «παίκτης»
